est in claudicatione, totum efficitur mediante crure a virtute gressiva; sed crus,
inquantum est improportionatum virtuti gressivae, inducit deformitatem quae
est in claudicatione; unde non oportet quod talis deformitas sit effectus virtutis
gressivae. Ita etiam bona particularia non sunt causae per accidens aliquorum
defectuum nisi secundum quod deficiunt a perfectione summi boni; unde non
oportet quod defectus illi qui consequuntur, in summum bonum sicut in causam
reducantur.
Ad quartum dicendum, quod in voluntate creata invenitur duplex defectus. Unus
qui est potentialis causa mali, scilicet esse ex nihilo: ex hoc enim quod ex nihilo
est, potest deficere peccando, secundum vertibilitatem electionis. Non tamen iste
defectus est actualis causa mali: quia sequeretur quod voluntas semper deficeret,
sicut crus claudum semper claudicat. Alius autem est defectus actualis,
secundum quod actu deficit: et quidquid procedit ab ipsa, prout sub isto defectu
stat, totum est malum. Illius autem defectus qui est in actu voluntatis, non oportet
quod sit causa aliquis alius defectus in voluntate praeexistens actu, quia sic
in infinitum iretur; sed ipsamet voluntas secundum se considerata illius defectus
causa est. Ille enim defectus in voluntate est, secundum quod voluntas ad aliquid
aliquo indebito modo convertitur. Eius autem quod est converti ad bonum creatum
indebito modo, voluntas dominium habet, quia ad utrumlibet libera est; non
enim est simile de voluntate et agente naturali: agens enim naturale est determinatum
ad unum ex sua natura; unde non potest esse causa actionis inordinatae,
nisi per hoc quod aliquis defectus in ipso agente est; voluntas autem non est
determinata ad unum, sed seipsam determinat secundum quod huic vel illi
adhaeret; et in tali adhaesione primum malum voluntatis consistit; unde primi
mali culpae, quod est in actu voluntatis, res bona, scilicet voluntas, causa est,
sed per accidens, ut dictum est; secundi autem mali, quod est in actu exteriori,
ipsa voluntas iam mala per interiorem actum causa est.
Ad quintum dicendum, quod malum non habet causam per se, sed per accidens,
ut dictum est; et hoc Dionysius intendit: et sic per accidens bonum mali causa
esse potest.
ARTICULUS 4
Utrum malum sit subiective in bono
Ad quartum sic proceditur.
1. VIDETUR quod malum non sit in bono sicut in subiecto. Sicut enim dicit
Dionysius, malum neque est existens, neque in existente. Sed
propriissime dicitur esse in altero quod est in eo sicut in subiecto. Ergo existens
non est subiectum mali. Sed omne bonum est existens. Ergo malum non est in
bono sicut in subiecto.
|
|