Poggio Bracciolini: De vera nobilitate

Pag 14


nobiles nulla habita virtutis ratione. Ita illi, quod risu dignum est,
usu et obsequio, isti scriptura et cera nobilitatem adipiscuntur.
25 Barbaris quoque gentibus diversi sunt nobilitatis mores.
Egyptiis et Siriis nulla habetur, nisi eorum qui militie deduntur,
qui soli excellunt ac dominantur, reliquis servorum loco habitis.
At hos omnes constat esse empticios servos, qui postmodum prefecturas
equitum provinciarumque sortiti usque adeo fortune
beneficio efferuntur, ut ex eis potentior regnum occupet viribus
armorum fretus. Teucros insuper et superiores Sarmatas arma nobilitant.
Nam qui ordines ducunt, ditati prediis, nobiles dicuntur,
ipsi quoque ex servicio maiori ex parte ad militiam adsciti: pueri
enim empti pretio militiam condiscunt, in qua excellere parit
nobilitatem.
26 Tanta ergo, ut de reliquis sileam, varietas tantaque morum
inter homines dissensio numquid non cogit fateri nos, quoniam
tam disparibus modis observatur, nullam esse certam tamquam
nobilitatis fomulam quam possis amplecti, quoniam, si quid ea
est, originem aliquam habere fundamentumque stabile ac firmum,
e quo prodeat, oportet?».
27 Tum Laurentius: «Licet ea» inquit «pro gentium varietate
multiplex videatur, omnes tamen, quos modo recensuisti, et esse
et recte dici nobiles arbitror posse. Nam sicut non omnes leges
omnibus civitatibus sunt accomodate, sed variantur pro rerum
publicarum commodis et utilitate, cum que aliis prosunt aliis
obesse videantur, et tamen legum vim auctoritatemque conservant
neque propterea non habentur leges quia non omnibus eadem
conferunt, sic ego Italos, Gallos, Germanos, Britannos, barbaros
existimo, qui a suis nobiles dicuntur, esse; neque ego nobiliores
appellabo cives quam rusticanos neque mercatores, qui in sua re

Torna all'inizio