Pag 118

multas leges conposuit, ed uxorem Faustam occidit. Constantini temporibus
Eusebius Rome sedit episcopus, sub quo, ut quidam aiunt, inventa est crux domini nostri
Iesu Christi, et baptizatus est Iudas, qui et Cyriacus vocabatur. Eusebius Constantinum cathezizavit.
Eusebio successit Melchiades, qui statuit, ne die dominico nec V^a feria ieiunaretur;
cui intra missarum sollempnia revelata sunt nomina IIII^or Coronatorum, que prius latebant
incognita. Tymotheus Rome pro Christo patitur, cuius martyrium Melchiades dedicavit.
Sed et hic Melchiades martyrio coronatus est. Omnes pontifices preter Marcum huc usque
martyres extiterunt. Post hunc Silvester Rome fit episcopus, qui prius propter persecucionem
Christianorum in monte Syrapte latebat. Quo latente Constantinus, qui variis
curis implicitus distulerat baptizari, lepra percussus est. Qui, cum ei consultum fuisset, ut
in puerorum sanguine lavaretur, audiens maternos fletus ait: “Dignitas Romani imperii de
fonte nascitur pietatis”; et sic pietas imperatoris pii iussit matribus filios reddi; propter quam
pietatem proxima nocte misit dominus Iesus apostolos suos Petrum et Paulum ad
eum, qui suaserunt, ut per Silvestrum baptismum acciperet et per orbem ecclesias
restauraret. Citatus ergo Silvester ad eum veniens monuit, ut per ebdomadam ieiunaret,
templa ydolorum clauderet, incarceratos relaxaret, elimosinas faceret. Quibus peractis
baptizavit eum; coram quo, Cratone philosopho et Zenophylo illustri iudicibus, superavit XI
Iudeos de fidei nostre articulis disputantes, probans, quod tres sunt persone et unus
deus, et quod Christus deus est, et quod ipse sit, qui a prophetis pronunciatus est; XII^m
vero Iudeum superavit vivificando thaurum, quem verbo Iudei occiderant. Ad hec igitur
Helena mater augusti, que iudayzare inceperat, ad fidem conversa est, et ad maiorem
nostre fidei assertionem cuiusdam draconis ora conclusit. Proinde Christiana religio
brevi tempore multiplicata est et per orbem usquequaque diffusa est, et que hactenus
in latebris convenit, exnunc auctoritate principum predicavit publice Christi et ecclesie
sacramentum. Nam edicto Constantini templa gentilium subvertuntur, ecclesiae construuntur.
Nam et ipse ecclesiam beati Petri, terram, ut est cernere, ipsemet fodiens, et alias patriarchales
Rome construxit. Refugientibus ad ecclesias inpunitatem promisit. Decimas ad hedificationem
ecclesiarum censuit offerendas et per iudices exigendas; dominice diei vacationem
indixit, crucis patibulum prohibuit. Signum crucis in numismate figurari precepit;
possessiones ecclesiis concessit. Nam et regalia Silvestro dedit et statuit, ut omnes episcopi
subsint Romano pontifici, sicut iudices imperatori. Et ut ecclesia in tranquillitate maneret,
Bizancium secessit, quam fabricis et honoribus ad tantum fastigium provehere molitus est, ut
Rome faceret emulam, et secunda Roma diceretur; que a Constantino Constantinopolis
appellatur. Silvester itaque Rome sedens auctoritate pontificali publice usus est,
qui statuit, ne Romanus presul ab aliquo iudicetur, et ne presbiter nisi XL testibus condempnetur,
et ne maior a minore accusetur, et ne clericus ante laicum iudicetur. Preterea nomina
dierum in ferias conmutavit et in IIII^a et VI^a feria et sabbato ieiunium diffinivit propter