dicitur, scriptor nullatenus nesciat. Fit autem vel ut
prima persona transeat in secundam, vel ut de tertia convertaris in
secundam, qui modus et crebrior est et honestior. Virgilius:
Infelix Dido? Nunc te facta impia tangunt?
Tunc decuit, cum iura dabas . . .
Sallustius: Vigilando, agendo, omnia
prospere cedunt. Ubi te socordiae atque ignaviae, tradideris, nequicquam
deos implores: irati infestique sunt. Imago quoque non est
ignoranda, quae sic rem dicit quasi dictura non fit >> . Sallustius:
Quid ea narrem, que nemini sunt credibilia nisi his quae,
ea videre. a conpluribus privatis, montes subversos, maria contrata
esse?
2. Quis autem nesciat exaggerationem? Cuius est
pene eadem iterare servato tamen, prius, rei dignioris pondere? Cicero:
Abiit, abscessit, evanuit.
3. Sed nec est praetereunda disiunctionum diversitas.
Rem nunc agas constanter, nunc interrogando permutes,
nunc brevibus nunc cum modo productis curratur versiculis. Diversis
namque vicibus lectoris pascitur animus, onerant mentem quae crebram
gerere solent similitudinem. Neque vero haec sola servetur
varietas, assit etiam stilo laus, reprehensio, exclames mirando, stupeas,
doleas, gaudeas incitando, reprimendo consolando, execrando
competenter orationi subservias. Hoc ames, hoc oderis, sicque gratis
vicibus historiam decores, lectoris animum variando recrees.
4. Est etiam color qui dicitur executio, qui secundum habitum
fortunae solet habitum orationis in persona fingere. Imitatur
enim affectus, naturam consulit, quodque rei convenit, quod quilibet
in tali negotio diceret, exsequitur, e exprimit primit.
|
|