ducantur, de locutione non oportuit provideri: nam omnibus
eiusdem speciei sunt iidem actus et passiones, et sic possunt
per proprios alienos cognoscere; inter ea vero que diversarum
sunt specierum non solum non necessaria fuit locutio, sed
prorsus dampnosa fuisset, cum nullum amicabile commertium
fuisset in illis.
6. Et si obiciatur de serpente loquente ad primam mulierem, vel
de asina Balaam, quod locuti sint, ad hoc respondemus quod
angelus in illa et dyabolus in illo taliter operati sunt quod ipsa
animalia moverunt organa sua, sic ut vox inde resultavit
distincta tanquam vera locutio; non quod aliud esset asine illud
quam rudere, neque quam sibilare serpenti.
7. Si vero contra argumentetur quis de eo quod Ovidius dicit in
quinto Metamorfoseos de picis loquentibus, dicimus quod hoc
figurate dicit, aliud intelligens. Et si dicatur quod pice adhuc et
alie aves locuntur, dicimus quod falsum est, quia talis actus
locutio non est, sed quedam imitatio soni nostre vocis; vel
quod nituntur imitari nos in quantum sonamus, sed non in
quantum loquimur. Unde si expresse dicenti 'pica' resonaret
etiam 'pica', non esset hec nisi representatio vel imitatio soni
illius qui prius dixisset.
8. Et sic patet soli homini datum fuisse loqui. Sed quare
necessarium sibi foret, breviter pertractare conemur.
III
1. Cum igitur homo non nature instinctu, sed ratione moveatur, et
ipsa ratio vel circa discretionem vel circa iudicium vel circa
electionem diversificetur in singulis, adeo ut fere quilibet sua
propria specie videatur gaudere, per proprios actus
|
|