qua bestiis homines praesunt, facile perpendi ualet. 
Hanc uero loquendi scientiam priuatis et publicis rebus utilissimam, 
qua possidentibus eam laus, honor, diuitiae, dignitas, 
confluunt; qua suis et communibus rationibus certissimum 
tutissimumque praesidium comparatur, tribus prosaici dictaminis 
causis consequi poterimus, scilicet arte, imitatione, 
exercitatione. 
2.  De arte generaliter, quomodo sit in omnibus necessaria 
et quae sit ars dictandi.  
Ars animos frangit, ars firmas construit urbes, 
Arte cadunt turres, arte leuatur onus; 
Et piscis liquidis deprehenditur arte sub undis 
Et pedibus siccis per mare currit homo. 
Cun<c>tarum rerum prudentia discitur arte; 
Arsque uigil magnas saepe ministrat opes. 
Et rebus cunctis mundo uel tempore partis 
Jam solet ars dominum saepe iuuare suum. 
Ars uero dictandi uocari non sine merito ualet doctrina, 
quae dat certam uiam rationemque dicendi. 
3.  De imitatione.  
Imitatio est, qua compellimur diligenti ratione, ut aliquorum 
similes in dicendo ualeamus fieri. Hinc namque 
praecipit Oratius: 
Respicere exemplar uitae morumque iubebo 
doctum imitatorem et uiuas hinc ducere uoces. 
4.  De exercitatione, quid sit.  
Exercitatio est consuetudo dictandi et assiduus usus dicendi, 
quem pene<s> arbitrium est et ius et norma loquendi. 
Narrabit nullus qua<n>tum res adiuuat usus; 
Vsus enim docuit quod sapit omnis homo. 
5.  De prosa, quid sit et unde dicatur et quare sit inuenta.  
Vobis itaque notitiam prosaici dictaminis habere cupientibus
  |  
1 
  
  
  
5 
  
  
  
  
10 
  
  
  
  
15 
  
  
  
  
20 
  
  
  
  
25 
  
  
  
  
30 
  
 
  |