Thomas Aquinas: Scriptum super Libros Sententiarum, III

vol. 5, p. 246


EXPOSITIO SECUNDAE PARTIS TEXTUS
«Obnoxia fuit peccato in Maria». Sed contra. Quod non est, non potest esse
peccato obnoxium. Sed caro Christi non fuit nisi in ipso. Ergo falsum est quod
dicitur. Dicendum, quod quamvis caro Christi actu non fuerit nisi in ipso,
tamen materialiter fuit in beata Virgine et in aliis, sed differenter: quia in beata
Virgine praeexistebat materia illa essentialiter, sed in aliis prioribus
originaliter tantum, ut dictum est; et secundum illum modum quo in unoquoque
fuit, sic peccato obnoxia erat.
«Ita et leviticus ordo». Videtur quod ratio Apostoli non valeat. Potest enim contingere
quod pater Papae alicui simplici sacerdoti decimas solverit: nec propter
hoc Papa sacerdote illo minor esset; et sic non videtur sequi, si Abraham
Melchisedech decimas solverit, quod propter hoc leviticus ordo Melchisedech
minor fuerit. Sed dicendum secundum quosdam, quod Apostolus procedit ex
suppositione huius quod Abraham tota posteritate sua maior fuerit; unde si
Melchisedech maior fuerit quam Abraham, per consequens maior fuit quam
Levi vel Aaron. Sed quia haec suppositio vel dubia est, vel falsa, saltem propter
beatam Virginem; ideo melius dicendum, quod Apostolus non intendit probare
quod Melchisedech personaliter maior fuerit quam Aaron, sed quod sacerdotium
Christi figuratum per sacerdotium Melchisedech maius est quam sacerdotium
Aaron. Unde virtus rationis Apostoli fundatur super figuram. Figuravit
enim Abraham decimas Melchisedech dans, quod ipse cum tota sua posteritate
minor esset sacerdotio Christi per Melchisedech figurati.
«Secundum rationem seminalem erat». Semen, ut dicit Philosophus 5 Physicorum,
est in genere causae efficientis; unde illi
dicuntur in Abraham secundum rationem seminalem fuisse qui concepti sunt per
virtutem activam ex Abraham originaliter descendentem: quod de Christo dici
non potest, ut ex dictis patet.
«Non eum mater concupiscentia, sed gratia concepit». Istud potest intelligi
dupliciter. Vel ita quod concupiscentia et gratia sint nominativi casus: sic enim
concupiscentia dicitur mater eorum qui per concupiscentiam nascuntur, et gratia
mater Christi, quia per gratiam natus est. Vel potest intelligi quod sint ablativi
casus, ut intelligatur quod mater Christi non genuit eum per concupiscentiam,
sed per gratiam; et sic locutio propria et plana est.
«Quia, ut dicunt Physici, tot diebus forma humani corporis perficitur». Hoc
potest aliter exponi quam Magister infra exponit, ut intelligatur completio corporis
humani non solum quantum ad figuram, sed etiam quantum ad debitam
quantitatem, ut per hos quadraginta sex dies totum tempus usque ad partum
intelligatur: quadraginta enim et sex si per senarium (qui numerus est perfectus)
multiplicentur, resultant ducenti septuaginta et sex dies; et tot dies computantur
ab octavo Kalendas aprilis, quando Christus conceptus est, usque ad
octavum Kalendas ianuarii, quando Christus natus est; et hoc accipitur ab
Augustino.

Torna all'inizio