dignitatem, bene autem regentem ad regni, nec non mendacem ad
ruboris dignitatem, et latronem ad eam que est mortis.
4. Sed cum in bene merentibus fiant comparationes, et in aliis
etiam, ut quidam bene quidam melius quidam optime, quidam
male quidam peius quidam pessime mereantur, et huiusmodi
comparationes non fiant nisi per respectum ad terminum
meritorum, quem dignitatem dicimus (ut dictum est),
manifestum est ut dignitates inter se comparentur secundum
magis et minus, ut quedam magne, quedam maiores, quedam
maxime sint; et per consequens aliquid dignum, aliquid
dignius, aliquid dignissimum esse constat.
5. Et cum comparatio dignitatum non fiat circa idem obiectum,
sed circa diversa, ut dignius dicamus quod maioribus,
dignissimum quod maximis dignum est (quia nichil eodem
dignius esse potest), manifestum est quod optima optimis
secundum rerum exigentiam digna sunt. Unde cum hoc quod
dicimus illustre sit optimum aliorum vulgarium, consequens
est ut sola optima digna sint ipso tractari, que quidem
tractandorum dignissima nuncupamus.
6. Nunc autem que sint ipsa venemur. Ad quorum evidentiam
sciendum est, quod sicut homo tripliciter spirituatus est,
videlicet vegetabili, animali et rationali, triplex iter perambulat.
Nam secundum quod vegetabile quid est, utile querit, in quo
cum plantis comunicat; secundum quod animale, delectabile,
in quo cum brutis; secundum quod rationale, honestum querit,
in quo solus est, vel angelice sociatur <nature>. Propter hec tria
quicquid agimus, agere videmur. Et quia in quolibet istorum
quedam sunt maiora, quedam maxima, secundum quod talia,
que maxima sunt maxime pertractanda videntur, et per
consequens maximo vulgari.
7. Sed disserendum est que maxima sint. Et primo in eo
|
|