priscis domibus orti se nobiles profitentur. Mercaturam ut rem
turpissimam vilissimamque exhorrent, adeo fastu nobilitatis
tumentes ut, quantumvis egenus atque inops, citius fame interiret
quam filiam vel opulentissimo mercatori matrimonio collocaret
mavultque furtis et latrocinio quam honesto questui vacare. Scio
virum quendam equestris ordinis genere atque opibus preclarum,
quod aliquando, ut patrem familias decet, vina ex variis prediis
collecta simul vendere esset solitus, pro mercatore velut infamem
habitum, filias etiam grandi dote vix nuptui dare potuisse, adeo
mercature nomen apud ignavos atque inertes turpe atque obscenum
putatur!
17 Huic absurditati contraria est Venetorum consuetudo, inter
quos nobilitas, veluti factio quedam, ab reliquo populo distincta
mercaturam omnis exercet, ea quoque que equestris ordinis insigne
potitur. Omnes enim qui rei publice muneribus funguntur
quique, ut aiunt, ex ordine sunt senatorio, nascuntur atque
appellantur nobiles, adeoque hac vulgari aura inflantur nonnulli,
ut etiam si quis parente absurdo, insulso, inopi, ipse quoque
haud dissimilis patri fuerit, tamen si in popularem virum inciderit,
quantumvis doctum ac sapientem, cum pre se contemnat
tumore nobilitatis. At ego mallem Apulei me asinum quam aut
talis essem aut ortus ex eo cui minus quam asello sensus aut prudentie
inest. Atque hi omnes precipuam mercature dant operam
neque eam a nobilium exercitio existimant alienam. Quod autem
nusquam gentium reperitur, ipsi persepe nobilem reddunt ex
ignobili. Nam qui ob aliquod in eorum rem publicam insigne
facinus admissum, etiam si scelere aliquo profuerit, adsciscitur ad
munia civitatis, nobilium numero adscribitur. Sed nil stultius
quam aliquem ignobilem propter navatam rei publice operam
civitate donatum nobilem dici aut quod virtute aut recte factis
acquiri sapientes volunt, id credere aliquando malis artibus parari
posse.
|
|