non aliter quam canes ad cervos odoratibus
eruditi latitantes, hauriunt sicut aquas homines
ex cisternis et de foveis sicut granum; hosque
compertos ad locum judicii, ubi supra ripam
maris saeva lictoris manus ense lato et curto singulos
adductos contingere non pavescit, binos,
ternos, senos, et quandoque denos, nullos vestitos
vestibus, sed tantum propria indutos coria,
vel potius quemlibet sua pelle coopertum, secundum
occurrentium numerum, conducebant, quos
promta lictoris atrocitas unatim adducto gladio
comprimebat. Et si quando uno ictu caput non
statim labitur a cervice, immanis lictoris audacia
caput recipit cum sinistra collapsum, cum
dextra vero latum cultrum accipiens et acutum,
tandiu nervos secat et corium non incisum, donec,
avulso capite a cervice, fiunt a corpore duo
frusta. Caput et truncum acris lictoris jactus
super ripam ipsam in arenam maris dejicit et
acervat. Sed aequitatis ad haec et rectitudinis
dignum audite judicium. Quando dictos sex viros,
qui pro comparanda patriae salute tot excidia
concivium proditorie procurarant, quasi procurati
amaritudinis calicis praerogativa donatos,
gladiatoris ensis, cujus aciem inibi nondum
rubigo sanguinis macularat, vivos excipit et excidit,
ac restituit obtruncatos, sicque una die sub
eodem carnifice pereunt cum proditis proditores:
sicque pereat omnis ille, qui fraude vel dolo prodere
nititur patriam et concives. Aestuat, inquam,
lictor in caede tot immanibus ictibus fatigatus;
sed nondum caede peracta, tribus stomacum
aestuantem magnis potibus humectavit.
Non remansit in terra vir, quia omnes terrae
incolas et Thuscos praedictos unus ejusdem lictoris
gladius interemit, exceptis quibusdam,
quos una sagittina XXIV remorum ereptos ab
hostium gladiis vivos excepit. Tandem cum multorum
confluentia gravaretur, nec molem posset
fugentium reportare, illos Neptuno et piscium
agminibus commendavit. Quae autem mors reputari
possit immanior et pestilentior, aut gravior
vel acceptior, aut quam hostium infert saevitia,
vel quam maris habet improvisa turbatio,
scilicet, ut loquar brevius, mori sub gladio, vel
sub aquis, non mecum, sed cum aliis disceptate,
legentes. Ego, vanis frequenter utrique vicinus,
et expertus utriusque pericula, per ejus gratiae
misericordiam, quae qui cuncta creata conservat,
usque nunc per discrimina multa infelicitatis
evasi. Augusta itaque ubique angustatur angustia,
ut non ulterius ab augendo vel a Caesare
Augusto, sed ab iis, quibus angustata est, angustiis
nomen trahat. Haec Naim usque hodie
caris habitatoribus desolata, ne tamen locus fertilis
et amoenus omnino redderetur incultus, et
inutilis regi suo, rehabitari coepit ab antiquis
inquilinis.
|
|