Albertanus Brixiensis: Liber de doctrina dicendi et tacendi

Pag 36


Similiter enim reprehendenda est nimia laudatio sicut immoderata
vituperatio. Hec enim adulatione, illa malignitate suspecta est ». In
presentia autem sui aliquis laudari non debet. Scriptum est enim:
« Laudare presentem nec ledere decet ».
In velocitate et tarditate similiter modum requiras. Verumtamen
aliud in dicendo quam in faciendo: non enim debes esse velox
ad loquendum, sed tardus cum moderamine competenti. Ait enim
beatus Jacobus in epistola sua: « Esto velox ad audiendum, tardus vero
ad loquendum et tardus ad iram ». Et Salomon dixit: « Vidisti hominem
velocem ad loquendum? stultitia magis speranda est quam illius
correctio ». Et Cassiodorus dixit: « Hec est regalis procul dubio virtus,
tardius in verba prorumpere et celerius necessaria sentire ».
Similiter in iudicando tardus esse debes. Scriptum est enim:
« Optimum iudicem existimo qui cito intelligit et tarde iudicat ».
« Deliberare enim utilia mora est tutissima ». Inde etiam dici consuevit:
« Ad penitendum properat qui cito iudicat ». Competens
enim mora in talibus non est reprobanda. Nam dici consuevit:
« Mora omnis odio est, sed facit sapientem ».
Similiter in consiliis requiras tarditatem et non velocitatem vel festinantiam.
Scriptum est enim de consiliis: « Quod diu tractaveris, id
puta rectissimum ». « Velox enim consilium sequitur penitentia ».
Et iterum: « Tria sunt contraria consilio: festinantia et ira atque cupiditas ».
In faciendo autem post deliberationem velocitatem exercere debes.
Ait enim Seneca in epistolis: « Minus dicito quam facias et diu deliberato
et cito facito »: « celeritas enim beneficium gratum facit ». Et Salomon
dixit: « Vidisti hominem velocem in omni opere suo? coram regibus
stabit nec erit inter ignobiles ». Et Jesus Sirac dixit: « In omnibus
operibus tuis velox esto et omnis infirmitas non occurret tibi ». Non
tamen tantam velocitatem exerceas que operis perfectionem impediat.

Torna all'inizio