(5) fit causa preminentie, ut: 'Ore tuo profluit dulcior melle sermo';
(6) fit causa diminutionis, hoc modo: 'Tantus fulgor tribus
discipulis in transfiguratione Christi apparuit quod solis
splendor obscurior videbatur', id est minus lucidus. (7) Et dicitur
iste color iperbole.
44. (1) INTELLECTIO.
(2) Intellectio sinedoche sive iperbaton vocatur. Et fit cum
partis nomine totum intelligitur, ut si dicam: 'Anima que peccaverit
morietur', id est homo cuius pars est anima. (3) Fit e contrario,
scilicet cum per nomen totius pars ipsa intelligitur, ut:
'Hic situs est Pheton', id est corpus Phetontis. (4) Fit etiam
quando singulare ponitur pro plurali, ut: 'Iudeus in morte Christi
fuit culpabilis et Gentilis', id est Iudei et Gentiles'. (5) Fit similiter
quando plurale pro singulari accipitur, ut: 'Atrox calamitas
merore pectora pulsat', id est pectus. (6) Et nota quod numerus
diminuitur causa festivitatis sed augetur gratia gravitatis.
45. (1) ABUSIO.
(2) Abusio est que pro verbo certo et proprio utitur simili et
propinquo, (3) ut: 'vires breves', 'parva statura', 'longum consilium'.
'oratio magna', 'paucus sermo'. (4) Ecce finitima verba