17. De sententia dicta in Runcalia ad iura fiscalia distinguenda.
Civibus hiis victis, gens Itala tota quievit.
Totius imperii cesar fiscalia querit.
Omnibus Italicis rex nova iussa dedit.
Unde satis propere vocat edita carta Quirites.
Ad loca Runcalie, dixit, quicumque venite,
Quotquot sunt urbes in regione site.
Erigitur solium, procerum constante senatu.
Bulgarus et Iacobus, Martinus et Hugo vocatur;
Hiis in Runcaliis dicere iura dedit.
Legibus inspectis et rebus abinde notatis,
Iudicis officio proceres sunt certiorati,
Qualiter imperii terra tributa dabit.
18. Iudices Bononienses M. B. Ugo et Ia. iura fiscalia in Runcaliis distinguunt.
Lex, ait, o cesar, tibi donat ubique monetas;
Dat tibi tutelas, tibi subdit et ipsa querelas.
Flumina, silva, fera regia iura ferant.
Litora, porta, palus, fisco via publica servit;
Omnis ager plebis dat vectigalia regi,
Omne genus pecorum publica iura ferunt.
Cuncta molendina solvunt tibi iure farinam,
Quotquot habet lina mare, quot vehit unda carinas
Et quod nauta geret, publica iura feret.
Principis officium sine cesare nemo meretur;
Omnis honor mundi te constituente tenetur;
Absque tuo dono vix valet ullus honor.
Tu lex viva potes dare, solvere, condere leges.
Stantque caduntque duces, regnant te iudice reges;
Rem quocumque velis lex animata geris.
Cesar ut innumera sentit sibi crescere iura,
Singula procurat titulis describere rura;
Fiscus abhinc properat tollere iura sua.
19. De secunda rebellione Mediolani et rehedificatione Terdone.
Urbibus Italie comites pro consule ponit.
Quos ubi suscipiunt venerantur ubique coloni
Et vacat obsequiis terra referta bonis.
Cumque datus preses Melanica rura teneret,
Hos quoque prebere condigna tributa iuberet,
Spernit eum populus, nec iuga nostra feret.
Cuius rupta fides a cesare tota recedit;
Acrior incedit, regnum pro tempore ledit.
Dedecus exbibuit, verba maligna dedit
Cuius ad inpensas reparat Terdona ruinas,
Evaditque minas quas intulit ante Papia.
Ut pax non fiat, tollit ubique vias.
Prestat opem sceleri Brixana, Placentia dives,
Et passura simul Bononia bella requirens.
Set reliqui Ligures dissimulando silent.
|
|