suo pauper odiosus erit». «Omnes dies pauperis mali».  
«Fratres hominis pauperis oderunt eum, insuper et amici  
procul recesserunt ab eo»: 
Cum fueris felix, multos numerabis amicos: 
Tempora si fuerint nubila, solus eris. 
Proh pudor! secundum fortunam existimatur persona, cum  
potius secundum personam sit estimanda fortuna. Tam  
bonus reputatur ut dives, tam malus ut pauper, cum potius  
tam dives sit reputandus ut bonus, tam pauper ut malus. 
(3) Dives autem superfluitate resolvitur et iactantia effrenatur,  
currit ad libitum et corruit ad illicitum, et fiunt instrumenta  
penarum que fuerant oblectamenta culparum.  
Labor in acquirendo, timor in possidendo, dolor in amittendo,  
mentem eius semper fatigat, sollicitat et affligit: «Ubi  
est thesaurus tuus, ibi est et cor tuum». Sed de hoc plenius 
in sequentibus dicemus. 
XVI 
 De miseria servorum et dominorum.  
(1) Servus minis terretur, angariis fatigatur, plagis affligitur,  
opibus spoliatur. Qui si non habet, habere compellitur, et  
si habet, cogitur non habere. Culpa domini, servi pena; culpa  
servi, domini preda: 
Quidquid delirant reges, plectuntur Achivi. 
«Venatio leonis onager in eremo»: sic pascua divitum sunt  
pauperes. O extrema conditio servitutis! «Natura liberos genuit», 
  |  
  |