Paulus Camaldulensis: Introductiones dictandi

Pag 95


aduerbio, ut « toruum » pro « torue », uel casum pro alio casu,
uelut Virgilius in persona Didonis ad Troianos loquentis ait:
Vrbem quam statuo, uestra est; subducite naues;
accusatiuum namque pro nominatiuo ponens soloecismum
fecit. Sic etiam reliquae partes orationis non bene coniunctae
soloecismum faciunt.
Inter barbarismum uero et soloecismum haec manifestatur
fore diff<erenti>a, quoniam barbarismus, tantummodo
fit in una parte orationis, soloecismus autem plures habet
dictiones non legitime coniunctas.
25. De acirologia, quid sit et unde dicatur.
Acyrologia est sine sua proprietate dictio, ueluti si quis
dicat « sperare » pro « timere », cum spes ad bonum, timor
uero pertineat ad malum: speramus namque bona et timemus
aduersa. Sicut autem peritus interpres manifestauit, a
Grece dicitur in Latinum sine, ci[ce]ro proprium, logos sermo;
inde acirologia, uidelicet sine proprietate sermocinatio.
Hoc genus locutionis ui<t>ari debet testimonio Flacci praecipientis:
/*
Singula quaeque locum teneant sortita decenter.
26. De tapinosi.
Tapinosis est locutio statum magnae rei per infima uerba
infirmans et destruens, ut legimus quendam posuisse « gurgitem »
pro « mari », quando ait:
Apparent rari nantes in gurgite uasto.
Dicitur uero tapinosis Grece magnae rei infirmatio. Hunc
siquidem loquendi modum, scilicet ne rem magnam uilibus
et infimis uerbis dicamus, nostra sollerter fugere debet prouidentia,
testimonio poetrici dicentis:
Non, quicumque deus, quicumque adhibebitur heros
regali conspectus in auro nuper et ostro,
migret in obscuras humili sermone tabernas.

1



5




10




15




20




25




30

Torna all'inizio