Gasparinus Barzizza: Exempla exordiorum

f. 13r


hac re verbum fecit, qum duro fuste uxorem domat, neque respirare aut causam inquirere permittit. Clamat misella et spatium loquendi orat , unde tantum furorem conceperit, at quis nam Bachi spiritus in hanc amentiam ipsum rapuerit, querit. Tandem furore debachatus fessus cedendo inquit: ‘Mulier impudica, quid est tibi cum sutore, que me uno et viro tuo non contenta, homini mechanico et vilissimo artifici? Ita corpus tuum vulgo prostitueris, ut id non solum ceteris palam factum sit, sed etiam me pretereuntem non latuerit; faxim, ne quid unquam, post hac simile commiseris, quin mei reminiscaris’. Iurat mulier per caput viri sui se hominem illum neque unquam vidisse, aut quis nam sit ab aliquo audivisse, se autem pudicam et castam fuisse, sed virum suum causa qua vel furorem suum, vel ebrietatem espuat , et eiicieat in eam; execrare autem et maledicere eos, qui se velut agnum aut columbam simplicem tam malo viro commiserunt.
Verum quid factum est, iudices, ut ex hoc ludo mulier hec multum pluribus locis signatum et concussa membra referret. Nam verbum illud ambiguum duram nimis sententiam habuit, ex altera parte tamen, sed iam revertar ad causam.
 
Exemplum insinuationis, qum recreamus animos auditorum a suspicione. Sumitur autem exemplum de illo qui commovet suspicionem alicui rustico vel inveni simplici, in presentia multorum aliquo nutu oculorum vel manu tale designando.
 
Si quis vestrum, iudices, est, quem oporteat se respicere et in posterum cavere, ne, qum putat sibi soli nota, publica fiant, hocipsum in primis convenire arbitror huic uni, quem hic presentem cum multis intuemini. Quis unquam simile quicquam de ipso, vel suspicari ut credere potuisset, nisi que his diebus gessit in occulto et abdito loco relata vobis essent, preter opinionem suam per hominem, cui non mediocris auctoritatis et egregia fides habenda est. Quibus in divitiis, quamquam satis comparatam

Torna all'inizio