Raimundus Lullus: Ars amativa boni

Quarta distinctio


79. Volvntas differentia
1. Quoniam plus est differentia desiderabilis in concordantia,
quam in contrarietate, est concordantia desiderabilis et uoluntas
ligabilis ad eam.
2. Voluntas et differentia coniunxerunt amatum et amicum, ut
remouerent eos a confusione et contrarietate.
3. Amoris differentia in amoris principia introiuit, ut amatum
et amicum amare possent.
4. Augebat amor amare suum in differentiare; augebat differentia
differentiare suum in amare; coniungebant se haec augmenta
duo in medium amoris.
5. Ingressa est uoluntas differentiam substantialem et accidentalem,
ut substantialem finem et accidentalem habere posset in
amare.
6. Maiores sunt uoluntas substantialis et differentia substantialis
substantiali maioritate in amare, quam uoluntas accidentalis
et differentia accidentalis; ideo plus est amabilis amatus substantialiter,
quam accidentaliter.
7. Quoniam aequalitas uoluntatis substantialis et differentiae
substantialis magis est desiderabilis, quam utriusque accidentalis,
est aequalitas amati et amici desiderabilis in amare.
8. In minoritate differentiae amici et amati non potest esse
magna uoluntas in amare.
80. Volvntas concordantia
1. Voluntas de contrarietate conquerebatur concordantiae,
quia impediebat eam ad amandum; amatus de uoluntate conquestus
est concordantiae, quia non amabat eum amandi maioritate.
/*
2. Amatus et amicus tanto se amant amore, quod de uoluntate
et concordantia principiant suum amare.
3. In amare et concordare uniuerunt se uoluntas et concordantia,
ut facerent amare amicum et concordare amatum.
4. Voluntas et concordantia in amoris fine quiescere nequiuerunt,
donec in tantum languere fecerunt amatum ad essendum
amatum, quantum amicum ad essendum amicum.
5. Quia uoluntas amati maior est in concordantia uoluntate
amici, concordat uoluntas amici se oboedire uoluntati amati.
6. Cum concordantia concordandi et amandi ligabilis est uoluntas
in aequalitate amici et amati.
7. Quia concordat amatus maioritati et amicus minoritati,
seruit cum minoritatibus suis amicus maioritatibus amati sui.
81. Volvntas contrarietas
1. In amoris principium uoluntas intrauit, inquirens amatum
suum; contrarietas ex eis eiecit eam, nolens amare sed potius
amans odire.
2. In medio uoluntatis sistit amare et in eius extremis adest
odire, quod claudit portas contrariis amandi, ut in amoris medium
intrare non possint nec dissipare amare.
3. Ibat uoluntas in amoris finem quietum; inuenitque contrarietatem
amoris in non fine amoris quiescentem; clamauit amicus,
respondit amatus, uoluntas per amoris concordantiam superauit
contrarietatem.
4. Cum uoluntas exiuit de concordantia, ingrediens contrarietatem,
exiuit de maioritate amoris, ingrediens amoris minoritatem,
in qua distabat ab amato.
5. Voluntas in concordantia non possit esse maior, quam in
contrarietate, si naturaliter et aequaliter in uoluntate possent existere
amare et odire.
6. Vicit contrarietas concordantiam in uoluntate cum amoris
minoritate; puniuit ideo amatus amicum suum amandi priuatione.
/*
82. Volvntas principivm
1. Ab amoris arbore collegit amicus amoris principia in amoris
medium; ea posuit et transmisit uoluntati amati sui.
2. Properabat uoluntas uelle suo, ut amicus in eo principiare
posset amare et in fine amoris acquiescere posset.
3. Principiauit amatus amicum suum in amoris maioritatem;
concessitque illi uoluntatem ad amandum.
4. In aequalitate amici et amati colligebat et congregabat uoluntas
pulchritudines amati sui et incepit ignis amandi succendi.
5. Incepit minoritas in uoluntate et processit inde maioritas de
uoluntate, conquerens amato suo.
83. Volvntas medivm
1. Venit uoluntas potum amorem in amoris medio, ut amicus
acquiesceret fini amati sui.
2. Narrabat amicus amoris progeniem, quae cum amato suo
habebat in uoluntate medium et maioritatem.
3. Inter amatum et amicum pactus erat eos esse in uno amare,
in una uoluntate, in uno medio et in una aequalitate.
4. Si non esset amoris medium, coniungens amatum et amicum,
damnaret amatus amicum suum, quia diligit cum minoritate.
/*
84. Volvntas finis
1. Voluntas, finis et maioritas rogauerunt amicum, ut recordaretur
amati sui; similiter rogauerunt amatum, ut recordaretur amicum
suum. Ideo se coniunxerunt amatus et amicus in uoluntate,
fine et maioritate.
2. Quandam uoluntatis lanceam, cuius ferrum erat de amore
et uexillum de amoris aequalitate, lanceauit amicus ad amatum
suum, ut amore et amare uulneraret eum.
3. Minoritas uoluntatem et finem rumoribus detinebat, ut amicus
et amatus ad maioritatem non peruenirent.
85. Volvntas maioritas
1. Si non esset maior uoluntas, quae inter amatum et amicum
in aequalitate potest esse, oporteret eam esse in inaequalitate et
ploraret amicus et plangeret amatum.
2. Nolebat amicus declinare suum amare de maioritate ad minoritatem,
ut ab amato suo uoluntatem suam non declinaret.
86. Volvntas aeqvalitas
1. In aequalitate amici et amati delectabatur uoluntas, elongans
se a minoritate.
87. Volvntas minoritas
1. Per totum spatium, quod existit de maioritate usque ad minoritatem,
extendit se uoluntas, ut de longe se diligant amicus et
amatus.
88. Virtvs veritas
1. Delectabatur amicus in uirtute et ueritate amati sui; similiter
et amatus, quia tam uirtuosum et ueracem habebat amicum.
2. In differentia amici et amati habet intellectus uirtutem attingendi
ueritatem, quam habent amatus et amicus in amore.
3. Virtute et ueritate pingebat amicus amatum suum in concordantia,
ut non obliuisceretur eum in contrarietate, quam sustinet
propter eius amorem.
4. Recessit amicus a contrarietate, tendens ad concordantiam,
ubi ueritatem et uirtutem inuenit, scribentes quendam librum
amati sui.
5. Incepit amicus aedificare palatium ueritatis, ut in eo uirtutes
hospitarentur, quas transmittit amatus ad amicum.
6. Per amoris medium ibat amicus solaciando; uirtus et ueritas
associabant eum, gerentes eidem de amato suo collocutiones.
7. Virtutibus destruebat amicus uitia et ueritate occidebat falsitatem
et fine in amati sui gloria quiescebat.
8. Si non esset uerum in amato id, per quod amicus maiorem
sentit uirtutem in amare, esset amatus amabilis uitiis et falsitate
et minoritate amandi.
9. Virtus et ueritas nutriuerunt amicum amato in aequalitate,
ut in tantum esset amatus, quantum est amabilis.
10. Minoritas uirtutis et ueritatis se repraesentauit amico, ut
derelinqueret amatum suum; transformauit amicus illam minoritatem
in maioritatem, ut confideret in amatum suum.
89. Virtvs gloria
1. Seminauit amicus uirtutes in differentiam amoris et collegit
eas in gloriam amati sui.
2. Dormiebat amicus in lecto suo concordantiae et amoris;
excitauerunt eum uirtutes, ut iret uisum gloriam amati sui.
3. Amoris contrarietas exheredauit concordantiam amoris, uirtutis
et gloriae, ut amato deficerent amatores.
4. A Solis ortu usque ad occasum amabilis est Deus, sed absunt
uirtutes, quae de amore principient amare, quo diligat amicus
gloriam amati sui, secundum eius amabilitatem.
5. Suffodit amicus uirtutes in terram et in amoris medium sensit
poenam.
6. Quoniam plus dilexit amicus uirtutes, quam gloriam, non
potuit acquiescere fini gloriae.
7. Maioritate uirtutum maiorificat amicus amare suum et amatus
amicum suum maioritate gloriae.
8. Vt amicus uirtutes suas posset a uitiis elongare et delectationes
suas a poena remouere, ingressus est aequalitatem amoris
amare suum amatum.
9. Inoboediuit amicus uirtutibus, oboediens uitiis, et habuit
passionem in amoris minoritate, in qua oblitus est amatum suum.
90. Virtvs differentia
1. Transiuit uirtus per differentiam in concordantia, orta ut concordare
uirtutis esset in amare.
2. Ingressa est differentia uirtutem, ut possit uirtus contrariari
contrarietati amandi.
3. Ingressa est uirtus differentiam et e contrario, ut in amandi
principiare forent principians et principiabile de essentia principii
et uirtutis et differentiae.
4. Quia uirtus est in differentia et e contrario, possunt uirtus et
differentia existere in medio amandi.
5. Per differentiam amatus et amicus uirtutem habent, qua existant
in amandi fine distincti.
6. Si non esset uirtus in differentia et e contrario, uirtus et differentia
in amandi maioritate non possent esse.
7. In illa uirtute, in qua tantum potest differentia, quantum in
se ipsa, et in illa differentia, in qua tantum potest uirtus, quantum
in se ipsa, potest aequalitas esse amantis et amati.
8. De minori uirtute et minori differentia non potest egredi
maioritas amandi.
91. Virtvs concordantia
1. Quoniam uirtus et concordantia in amore disparatae sunt a
contrarietate, est uoluntas cum amoris uirtute et concordantia ligabilis
contra contrarietatem amoris.
2. Principium amoris in uirtute incipit concordare et in concordantia
uirtutizare, ut in uirtute et concordantia de amore principiet
amare.
3. In medio uirtutis et concordantiae ligatus est amor, ut ab
hinc oriatur amare.
4. Sine uirtutizare et concordare non possent uirtus et concordantia
acquiescere fini amandi, nec aegrum amicum facere cum
amare.
5. De uirtute uirtuosum oritur amare in maiorem concordantiam
amantis et amati, ut amans et amatus, propter amorem, in
uirtute iaceant aegrotantes.
6. Maior domus est amicus amati sui; expendit uirtutes et concordantiam,
aequaliter amando cunctos amatores amati sui.
7. Amicus uestiuit se uirtutes et equitauit equum concordantiae;
iuit conquestum ad amatum suum; de minoritate amoris afflixit
amatus amicum suum amandi maioritate.
92. Virtvs contrarietas
1. Principium in amore de uirtute uirtutem principiauit, ut in
principiare suo sit uirtutizare contra concordantiam uitiorum et
contrarietatem amandi.
2. Non posset existere uirtus in amoris medio, si existeret in
medio contrariorum.
3. Amoris contrarietas et uitia deuiant amatores ire quietum in
finem amoris et amandi.
4. Victus esset amicus in amoris maioritate, si non impugnasset
uitia maioritate uirtutum.
5. Si in tantum aequaliter possent resistere uirtutibus uitia,
quantum e contrario, non esset aequalitas maior in uirtutibus,
quam in uitiis.
6. Amicus cum minoritate uirtutum appropinquauit amoris
contraria, quae in uita mundana suum amatum tenent inhonoratum.
/*
93. Virtvs principivm
1. In amoris medio incepit uestire uirtus amare, cuius extremitates
principiatae sunt in amante et amato.
2. Dum amicus inquirebat uirtutem, ut eam indueret amare
suum, incepit amare et ad finem peruenire, quae est requies uirtutis
et amoris.
3. Nisi uirtus in amoris maioritate posset incipere, numquam
ad amandi maioritatem ascendere posset.
4. Virtus et principium se coaequauerunt in amore, ut in amore
sint aequalia uirtutizare, principiare et amare.
5. In minoribus amoris principiis incepit amicus induere uirtutes
amare suum, ut de magis longe uenire possit uisurus amatum
suum.
94. Virtvs medivm
1. Si uirtus esset in amoris medio, non esset in fine amoris nec
esset uirtuosum amare.
2. Ingressa est uirtus in amoris medium et amor in medium
uirtutis, ut in maioritate medii sit amare uirtuosum.
3. Per amoris medium usque ad amantem et ad amatum uirtus
se extendit, ut coaequet eos in uirtuosum amare.
4. Ingressa est uirtus in amoris medium, deiciens inde minoritatem
amandi, prae maioritate amandi uirtuose.
95. Virtvs finis
1. Virtus et finis uenerunt ad maioritatem amoris, rogantes
eum, ut maioritatem sui amare concederet eis, quo sanarent amicum,
prae nimio amore iacentem infirmum.
2. Virtus et finis se coaequauerunt in amore, ut in amico amoris
sanitatem et amoris aegritudinem coaequarent.
3. Elongauerunt se uirtus et finis a minoribus amoribus, ut ad
maiores amores ligarent amicum.
96. Virtvs maioritas
1. In amoris aequalitate se repperit uirtus cum maioritate, quae
de minoritate amandi redarguebat amicum.
2. Existebat uirtus a maioritate et minoritate disparata, ut in
amandi aequalitate consisterent amans et amatus.
97. Virtvs aeqvalitas
1. Minoritas amandi toxicauit amicum iacentem aegrotum in
lecto uirtutis; aequalitas de amatiuo et amabili medicabat eum.
98. Virtvs minoritas
1. Constringebat et affligebat minoritas amoris amicum; occidebat
eum amoris maioritas; sustentabat eum uirtutis aequalitas;
laetabatur amatus, quia tam bonum habebat amatorem.
99. Veritas gloria
1. Si ueritas et gloria non existerent rationes reales inconfusae,
non requiesceret ueritas in gloria nec amor in amare.
2. Tam uehementi concordantia existunt gloria et ueritas in
amore, quod amare amoris, praeter uerificare, gloriari et concordare,
non potest esse.
3. Veritas et gloria faciunt in falsitate et poena consistere contrariis
amoris amatores, quia ueroso et glorioso amare resistunt.
4. Quoniam tot sunt falsi amatores, conquerebatur gloria de
ueritate principio; et quoniam tot homines ad poenas tendunt
perpetuas, conquerebatur amori ueritas de gloria; propter has
conquestiones incepit amor amare, uerificare et gloriari.
5. In amoris medio uerificat ueritas gloriosum et gloria glorificat
uerosum; amatus et amicus se osculati sunt.
6. Cum amatus et amicus in amoris mensa manducarent amare,
bibentes amorem, de fine amoris seruiebant gloria et ueritas
amato et amico.
7. Decessit amicus propter maiorem ueritatem; glorificauit
amatus amicum suum in maioritate gloriae; amicus suum dilexit
amatum in maioritate sui amare.
8. In uerificare se coaequarunt gloriari et amare et in gloriari
uerificare et amare, ac in amare uerificare et gloriari; hanc aequalitatem
induti erant amans et amatus.
9. Descendit ueritas ad minoritatem, ut eleuaret eam ad gloriae
maioritatem, in qua diligeret amatum suum.
100. Veritas differentia
1. Veritas, differentia et concordantia in amoris intrauerunt
ciuitatem, accipientes hospitium amato et amico in amore.
2. Quoniam ueritas non potest contrariari falsitati sine differentia,
intrat in differentiam amati et amici.
3. Omnia principia, de quibus ipse constat, uendidit amicus
amato suo, ut non faceret differentiam inter actionem et passionem,
quas sustinet propter suum amatum.
4. In amoris medio stabant ueritas et differentia, ut amicus et
amatus ibidem existere possent.
5. Si in uerificare non esset differentiare amantis et amati, non
esset in eo finis amandi.
6. Si non esset differentia inter maiorem amantem et maiorem
amatum, non esset ueritas in amandi maioritate.
7. In differentiare amantis et amati, inuenit ueritas aequalitatem
amoris et amandi.
8. Veritas et differentia uoluntatem amici uendere uoluerunt
amato; sed hoc noluit minoritas amandi.
101. Veritas concordantia
1. Veritas et concordantia amare amici dare uoluerunt ipsi
amare amati; sed hoc noluit contrarietas amandi.
2. Ingressa est ueritas in concordantiam et e contrario, ut amor
principiare posset in eis amare suum.
3. In amare uniuerunt se uerificare et concordare, ut de amare
amato suo sufficere posset amicus.
4. Veritas et concordantia amoris secreta portauerunt ad amicum;
amicus per finem amoris ea transmisit ad amatum.
5. In maiori ueritate et concordantia obuiauerunt sibi amicus
et amatus; quisque illorum alii dedit suum maius amare.
6. Veritas et concordantia amore et amare se coaequarunt, ut
in amore et amare coaequarent amantem et amatum.
7. Plorabat et plangebat amor amare suum, quod perdiderat in
minoritate concordantiae et ueritatis.
102. Veritas contrarietas
1. Cum principiis amoris resistebat ueritas falsitati; falsitas cum
principiis amoris sui resistebat ueritati; hanc resistentiam respiciunt
amatus et amicus.
2. Veritas cum concordantia resistit falsitati et e contrario; cum
contrarietate ideo stat in medio concordantiae et contrarietatis
amicus, languens propter amorem.
3. Semper apponit contrarietas discordiam inter amicum et
amatum; disciplinat amatus amicum suum ueritate et fine amoris.
/*
4. Veritas et contrarietas sibi ad inuicem resistebant, quia contrarietas
amicum incusabat non amare; ueritas autem excusabat
eum. Amor hanc resistentiam amandi maioritate quietauit.
5. Si ueritas et contrarietas essent aequalia principia in amico,
ueritas et amor in uerificare et amare non essent aequales.
6. Duplare uoluit amor amare suum et ueritas suum uerificare,
nec contradicere potuit huic minoritas amandi.



1630




1635




1640




1645




1650




1655




1660




1665




1670




1675




1680




1685




1690




1695




1700




1705




1710




1715




1720




1725




1730




1735




1740




1745




1750




1755




1760




1765




1770




1775




1780




1785




1790




1795




1800




1805




1810




1815




1820




1825




1830




1835




1840




1845




1850




1855




1860




1865




1870




1875




1880




1885




1890




1895




1900




1905




1910




1915




1920




1925




1930




1935




1940




1945




1950
Torna all'inizio