Raimundus Lullus: Ars amativa boni

Quinta distinctio, prima pars


49. Potestas sapientia
1. Ab amati potestate quaerebat sapientia, quare scibilis erat in
scire suo, et amor quaerebat ab eadem, quare amabilis erat in
amare suo.
2. Quaesiuit potestas a sapientia, quare praecedebat amorem,
cum amicus ibat ad amandum suum amatum.
3. – Amice – dixit amatus –, cum quo ligasti potestatem uoluntatis
tuae?
4. Vexata erat amici potestas sciendo et diligendo amatum et
quaesiuit ab amore, ubi quiescere posset.
5. – Sapientia – dixit amicus –, scitis, utrum sit differentia in
amati mei potestate?
6. – Amor – dixit amicus –, cui concordare possem meum scire
et meum amare ad honorandum meum amatum?
7. – Amice – dixit amor –, quare plangis et ploras, ex quo scis
et diligis amatum tuum?
8. – Sapientia – dixit amicus –, scis, utrum in amato meo
possit aliquis esse defectus in posse et amare?
9. – Sapientia – potestas ait –, scisne me inter amatum et amicum,
ex quo scis inter eos amare?
10. Vexatus et afflictus erat amicus prae amore, et quaesiuit a
sapientia requiem.
11. Quaesiuit amicus ab amato suo, utrum tantum esset eius
posse, quantum eius scire et amare.
12. Sapientia – potestas inquit –, scis, utrum amicus proportionatum
amatum habeat in amare?
13. Quaesiuit amor a sapientia, utrum sciret amare amici existere
in aequalitate possendi et intelligendi.
50. Potestas volvntas
1. – Potestas – uoluntas ait –, quare me accusas apud amatum
meum?
2. – Voluntas – dixerunt potestas et ueritas –, et quid nos conclusit
in amare tuo?
3. – Amate mi – dixit amicus –, numquid in tantum potest tuus
amor de amare, quantum potestas tua de posse?
4. – Potestas – inquit amor –, quare et cum quo existis ratio
mei existere et agere?
5. – Amice – dixit amor –, de quo habes concordantiam in
amare?
6. Quaesiuit amicus a uoluntate sua, si ipsa foret in peccato,
utrum reuelari posset sine amato suo.
7. – Voluntas – dixit amicus –, quomodo potes libertatem habere
ad amandum uel odiendum amatum meum?
8. – Amor – ait potestas –, qui te facit existere liberam in
amando?
9. – Potestas amica – dicebat amor –, indigeresne aliquibus
mei amare?
10. – Voluntas amica – dixit potestas –, libertas ea, quam
habes in amare, est tibi per te ipsam?
11. Potestatem et uoluntatem mirabatur amicus, quare alia alii
inoboedit.
12. – Potestas – ait uoluntas –, essetne periculum, si in minoritatem
tuam ponerem meum amare?
51. Potestas virtvs
1. Quaesiuit amicus ab amore, quid posset induere suum
amare, quia mittere uolebat illud ad amatum suum.
2. – Voluntas amica – dixit amicus –, quantam diligis habere
potestatem et uirtutem in amare tuo?
3. – Virtus amica – dixit amicus –, cur oriris de potestate differentiae
et amoris?
4. Potestas et uirtus quaesiuerunt ab amore, utrum amicus eas
uellet amare.
5. Quaesiuit amicus a uoluntate sua, quid eam posuerat in
amandi seruitutem.
6. Potestas et principium quaerebant ab amico, utrum sciret,
quae sunt pulchritudines amati sui.
7. – Voluntas – dixit amicus –, quare tam uelociter uadis dilectum
amatum tuum?
8. Quaesitum fuit ab amico, utrum sciret, ubi esset uirtus,
quam habebat amando.
9. – Amor – amicus inquit –, quae est maior potestas et maior
uirtus, quam habere possim amando?
10. Quaesiuit amicus ab amato suo, utrum uirtus oriretur aequaliter
de potestate et amore.
11. Inuenit amicus potestatem suam fugientem ab amato suo et
quaesiuit ab ea, quare fugiebat ab amandi maioritate.
52. Potestas veritas
1. – Veritas – inquit potestas –, quare amatus secreta sua non
reuelat amico suo, postquam adeo uehementer eum desiderat
amare?
2. Potestas, ueritas et differentia quaerebant ab amico, utrum
sciret, cum quo uoluntas amando fortis erat et uera et inconfusa.
3. – Potestas, ueritas et concordantia – dixit amicus –, et ubi
meum sumpsistis amare?
4. – Potestas – ait ueritas –, possemne uincere falsitatem, nisi
amicus suum amaret amatum?
5. Quaesiuit amatus ab amico suo, utrum sciret potestatem,
quam habebat in amare.
6. – Veritas – dixit amor –, ubi tunc eras, cum amicus rumores
de suo amato nuntiaret?
7. Multi amatores congregati fuerunt quaerentes ab amico,
qua parte in castrum amoris ascendebat, ubi manet amatus suus.
8. Amatores congregati quaerebant ab amico, quid poterat
eum ad amandi maioritatem eleuasse.
9. – Potestas – dixit ueritas –, numquid posset amicus ea, quae
per defectum amandi perdidit, recuperare?
10. – Amor – dixit ueritas –, scis modum, quo debet amicus
humiliter existere in conspectu amati sui?
53. Potestas gloria
1. Temptare uoluit amatus amicum suum sapientia, quaerens
ab eo, utrum sciret, qua ratione differentia amoris est amabilis.
2. Per ciuitatem amoris ibat amare quaerens hospitium, ubi
nuntii, quos amatus et amicus transmittit, hospitati sunt.
3. In tristitia et fletibus existebat amicus; et gloria quaerebat a
potestate, utrum cum amare posset eum consolari.
4. Quaesitum fuit ab amore, utrum amicus de his rebus constaret,
per quas posset melius amare et cognoscere suum amatum.
/*
5. Potestas et gloria quaesiuerunt ab amato, utrum per amare
transiret, cum ibat uisum amatum suum.
6. – Gloria – potestas ait –, ut quid laetatur amicus, cum affligitur
et uituperatur propter amatum suum?
7. – Amor – inquit amicus –, possemne ascendere ad gloriam
amati mei?
8. Ab aequalitate amoris et amandi quaesiuit amicus, utrum
potens et possibile, glorians et gloriabile in ea possent aequalia
esse.
9. Multi uenerunt amatores ad amatum, quaerentes ab eo,
utrum aliquem haberet amicum eum diligentem absque minoritate
amoris et amandi.
54. Potestas differentia
1. – Amica potestas – dixit concordantia –, numquid de me
possetis amorem concordare sine differentia?
2. – Amice – dixit amor –, scisne quare potestas et differentia
non possunt in amandi contrarietatem peruerti?
3. – Amor mi – amicus ait –, quare diligis potestatem et differentiam
principiando amare?
4. Quaesiuit amatus ab amico suo, utrum in amare suo haberet
potestatem de differentia et differentiam de potestate.
5. – Amice – dixit amor –, cum quo ligas amare meum ad tuum
amatum?
6. Potestas et differentia quaesiuerunt ab amore, ubi permanere
compellebat amare suum.
7. – Amor – amicus ait –, qui sunt hi, qui meum amare rapuerunt?
/*
8. Quaesiuit amatus ab amoris differentia, utrum esset minor,
quam potestas amoris in amare.
55. Potestas concordantia
1. – Potestas – amor ait –, numquid es maior in concordantia,
quam in contrarietate?
2. – Potestas et concordantia – dixit amicus –, super quo rogatis
amorem?
3. – Amate mi – dixit amicus –, numquid scis, ubi potestas et
concordantia in amore meo consistunt?
4. Inuenit amicus potestatem et concordantiam, finem amoris
portantes; quaesiuit amicus ab eis, ubi inuenerant illum.
5. – Potestas et concordantia – amicus ait –, cur ascendistis ad
amandi maioritatem?
6. – Potestas – inquit concordantia –, quare te coaequasti in
amare mihi?
7. – Amor – inquit amicus –, in quo te remouit potestas a minoritate,
et concordantia a contrarietate?
56. Potestas contrarietas
1. – Contrarius amor – ait amoris concordantia –, numquid ascendere
potes ad contrariandum ipsi concordare magni amici?
2. A potestate contrariandi quaesiuit potestas amandi, utrum
per totam eam intrare posset contra suum amatum.
3. Amoris concordantiam interrogabat amicus, quomodo et
qua arte contrariari sciret non fini amandi.
4. – Maioritas amoris – dixit amicus –, numquid in uobis permanet
contrarietas amandi?
5. Quaesitum fuit ab amico, quo castro tuebatur, cum guerram
haberet aduersus amandi contrarietatem.
6. – Amice – dixit amor –, scisne qui sunt inimici tui et qui sunt
tui pugnatores?
57. Potestas principivm
1. – Amor – dixit amare –, qua natura diligibilia sunt opera potestatis?
/*
2. Rogauit amicus amatum suum, ut ostenderet ei modum, quo
sciret multos amatores congregare ad unum amandi finem.
3. Multi amores ab amico quaesiuerunt, qua natura maiorem
habebat potestatem ad diligendum, quam ad odiendum.
4. – Amice – dixit amoris aequalitas –, qui tenet te abundantem
possibilis et possendi?
5. In castro amoris, ubi ceteri habitant amatores, quidam erat
amator quaerens ab aliis amatoribus, utrum scirent modum, quo
minoritas amoris in amoris maioritatem posset conuerti.
58. Potestas medivm
1. Ab amico et amato quaesiuit amor, quid congregauerat eos
in unum amandi finem.
2. Quaesitum fuit ab amico, ubi suum maius amare consistebat.
/*
3. – Amice – dixit amor –, in qua camera iacent principia et
finis tui amare?
4. Quaesitum fuit ab amato, ubi manebat amicus suus, qui tantum
diligebat eum.
59. Potestas finis
1. – Potestas et finis – ait amicus –, ubi consistitis et ubi amare
meum operamini?
2. Quaesitum fuit ab amico, quis nutriuerat suum amare.
3. Nuntius amoris quaesiuit ab amoris potestate, ubi iacebat
infirmus finis amoris.
60. Potestas maioritas
1. Ab amoris potestate quaerebat amoris maioritas, utrum ipsa
posset in ea esse propter amoris aequalitatem.
2. – Maioritas – dicebat potestas –, quomodo possem in uobis
maioritatem amandi multiplicare?
61. Potestas aeqvalitas
1. – Amice – dixit amor –, quis sanauit potestatem tuam, quae
in minoritate tamdiu iacuit infirma?
62. Potestas minoritas
1. Quaesitum fuit ab amato, utrum amicus eius diligebat amoris
et amandi maioritatem.
63. Sapientia volvntas
1. – Amice – dixit amatus –, quid quaeris a sapientia et uoluntate?
/*
2. Coram amato et amico fiebant quaestiones a sapientia et
uoluntate; quaerebat autem sapientia a uoluntate, quare diligebat
bonitatem et uoluntas a sapientia, quare ueritatem intelligebat.
/*
3. Amores et amatores quaesiuerunt ab amico, utrum ab amato
suo gloriam haberet.
4. Quaesitum fuit a sapientia, quare differentiabat inter amicum
et amatum, cum amor eos uniat in uno amare.
5. – Sapientia et uoluntas – amicus ait –, cur ad amatum meum
me ligastis?
6. – Amor – inquit amicus –, qui me posuit in carcerem timendi
et amandi?
7. – Amice – dixit amor –, ubi ligati manent intelligere et amare
et quare capti sunt et ligati?
8. – Sapientia – dicebat amor –, quae sunt ea, quae amicum
affligunt clamantem: Auxiliare, auxiliare, amate mi!
9. – Amice – dixit amor –, quibus flagellis adeo uehementer
cruciaris intelligendo et amando?
10. – Sapientia – dixit amor –, quare fugiebat amicus ab amato
suo?
11. – Amice – dicebat amor –, numquid posuisti tuum amatum
in aequalitate intelligendi et amandi?
12. – Amor – ait sapientia –, quare de minoritate conqueritur
amicus, cum in te possit haberi maioritas amandi?
64. Sapientia virtvs
1. Sapientia, ueritas et uirtus interrogabant amorem, cur amicus
magis habet tristitiae, quanto magis ipse appropinquat ad
amatum.
2. – Amice – dixit amor –, quae sunt uiae, per quas uadunt improperantes
amatum tuum?
3. – Amor – amicus ait –, quid est, quod me facit habere uirtuosum
amare?
4. – Amice – dixit amor –, scisne quid est libertas et seruitus
amandi?
5. – Sapientia – dicebat amicus –, cum quo possem resistere
ignorantiae et uitiis detrahentibus amato meo?
6. Virtus et sapientia quaerebant ab amico, quomodo potuit
fieri, quod non periit in amare.
7. Quaerebat amor a uirtute, ubi manebat et utrum cum maioritate
et minoritate uitiorum participaret.
8. Mirabatur amicus, ex quo tantum amabat, quare non quiescebat
in amare.
9. Amor et uirtus quaesierunt ab amico, ubi posuerat thesaurum
amati sui.
10. – Amice – dixit amor –, quae sunt ea, quibus similior es
amato tuo?
11. – Maioritas – dixit amor –, quare totum amicum non combussistis
in amare?


855




860




865




870




875




880




885




890




895




900




905




910




915




920




925




930




935




940




945




950




955




960




965




970




975




980




985




990




995




1000




1005




1010




1015




1020




1025




1030




1035




1040




1045




1050




1055




1060




1065




1070




1075




1080




1085




1090




1095




1100




1105

Torna all'inizio