Paulus Camaldulensis: Introductiones de notitia versicandi

Pag 125


2. Quid sit littera. Littera est minima pars uocis compositae,
hoc est uox quae constat ex compositione litterarum,
minima autem quantum ad totam comprehensionem
uocis litteratae. Ad hanc enim etiam productae uocales partes
inueniuntur; unde supra littera est breuissimum eorum,
quae possunt diuidi. Item aliter possumus et sic diffinire:
littera est uox, <quae> scribi potest indiuidua.
3. Vnde dicatur littera. Dicitur autem littera quasi legittera,
quod legendi iter praebeat; aliter: uel a lituris, ut quibusdam
placet, quod plerumque in ceratis tabulis antiqui
scribere solebant.
4. Qua similitudine litterae dicantur elementa. Litteras
autem i ad similitudinem prorsus elementorum uocamus
multotiens elementa: sicut enim illa coeuntia corpus omne
perficiunt, sic etiam litterae simul iunctae litteralem uocem
quasi corpus aliquod componunt. Littera igitur est nota elementi
et uelut imago quaedam uocis litteratae, quae cognoscitur
ex qualitate et quantitate figurae linearum.
5. De differentia eorum. Hoc autem interest inter elementa
et litteras, quod elementa dicuntur ipsae pronuntiationes,
notae uero earum litterae.
6. De abusione eorundem. Abusiue tamen elementa pro
litteris et litterae pro elementis uocantur. Exemplum praedictorum:
cum enim dicimus non posse constare in eadem
syllaba r ante p, non de litteris dicimus, sed de pronuntiatione
earum; nam quantum ad scripturam possunt coniungi,
non tamen etiam pronuntiari, nisi postposita r, ut princeps.
7. De figuris et numero litterarum. Sunt igitur figurae
litterarum quibus Latini nunc utuntur uiginti tres, uidelicet
a b c d e f g h i k 1 m n o p q r s t u x y z.

30




35




40




45




50




55



Torna all'inizio