Thomas Aquinas (pseudo): Tractatus de lapide philosophico

38


CAPUT IV
De esse et transmutatione metallorum, et primo de
ea qua sit per artificium
Transmutatio etiam metallorum sit et per artificium, ut esse
unius metalli in esse alterius transmutetur: Sane potest illa potentia
deduci in actum, quamvis Aristoteles vel Avicenna dicant:
Sciant artificies Alchemiae nunquam species vere transmutari
posse, sed postea sequitur, nisi fiat reductio in primam materiam:
Materia autem prima secundum quod dictum est omnium
metallorum propinqua est argentum vivum, sed materia est remota
aqua.
Sed cum haec reductio sit multum coniuncta naturae, imo quasi
utilis, natura per artificium adiuvatur, et ex hoc difficilis, et ex
huiusmodi difficultate multi stulti facti sunt, per hanc scientiam
expendentes iuventutem suam, et facultates in vanum, seducentes
postea reges et principes, et hoc adeo ut reges desperando de
veritate huius scientiae eam non perquirant nec scire appetant,
tot enim libri erronei, totque fatuitates, totque operationem diversitates
ab istis ignorantibus scriptae sunt, ut cum omnia tua
operando per ipsa expenderis, de scientiae desperando effectum
minime consequaris.
Ego vero omnia considerans, et quomodo reges habuerunt
operationes subtiles, et vis aut nunquam potuerunt ad perfectionem
pervenire, credidi hanc scientiam nihil fore.
Sed ad me reversus, consideravi libros Aristotelis seu Avicennae
in secretis secretorum, et inveni eos vacuos ratione, quantumcunque
factum sive scientiam confuse et in aenigmate aliqualiter
declarant. Consideravi libros contradicentium eis, et inveni
eorum alienationes similes: consideravi et principia naturalia,
et inveni per ipsa posse fieri. Vidi namque argentum vivum
penetrare et transire alia metalla, ut si contingas aes argento vivo
mixto cum aliquanto de sanguine et argilla, penetrabit eum exterius
et interius, et efficiet ipsum album, quamvis ille color non
duret.
Iam ergo argentum vivum habet mixtionem cum corporibus et
penetrationem. Consideravi ergo quid si retineretur ne evolaret,
et esse fixae dispositionis cum corporibus, et faceret quod cuprum
et alia corpora, non comburerentur ab aliis, quae comburunt

Torna all'inizio