Thomas Aquinas: Scriptum super Libros Sententiarum, II

vol. 3, p. 470


secundum ordinem, scientiam, et actionem. Secundum ordinem quidem, inquantum
in omnibus invenitur distinctio per primum, medium et ultimum: sicut enim
angelica hierarchia, media est inter Deum et nos; ita etiam est accipere in ipsa
hierarchia primam hierarchiam, et mediam et ultimam; et in unaquaque primum
ordinem, medium et ultimum: in quorum unoquoque est accipere primos
Angelos, medios et ultimos, et hoc a primo usque ad ultimum. Secundum scientiam
vero, inquantum irradiatio divini luminis extenditur a primis usque ad ultimos,
ut dicitur Iob 25, 31: «Numquid est numerus militum eius, et super quem
non surgit lumen eius?» quod tamen non uniformiter ab omnibus recipitur; sed
a superioribus in maiori simplicitate, et ab inferioribus in minori. Secundum
actionem autem, quia primi habent actionem hierarchicam in medios, et medii
in ultimos; et medii manifestant primos et ultimi medios eo modo qui supra
expositus est: et sic secundum quatuor quae in definitione hierarchiae ponuntur,
quadruplex eius connexio assignatur.
AD OBIECTA
Ad primum ergo dicendum, quod distinctio quae est de ratione hierarchiae, est
ordinatorum ad invicem, et ad aliquod unum: et talis distinctio connexionem
non excludit, sed ponit.
Ad secundum dicendum, quod plurium hierarchiarum est unus finis communis,
et una communis perfectio et ratio: et ideo quae differunt in hierarchia, connectuntur
in fine ultimo, et in communi ratione hierarchiae, et in lumine perficiente
hierarchiam; sed ordines unius hierarchiae praeter hoc connectuntur in
his quae sunt propria illius hierarchiae: et qui sunt unius ordinis, in propriis
illius ordinis.
Ad tertium dicendum, quod Angeli perficiuntur duplici lumine: lumine scilicet
naturali, prout sunt intellectus quidam, et lumine gratuito perficiente ad actus
hierarchicos: et utrumque lumen est unum in omnibus ex parte principii a quo
est, et finis ad quem ordinantur; sed utrumque distinguitur et appropriatur
diversis secundum diversam capacitatem recipientium; tamen distinctio ordinata
est, et ipse ordo connexionem ponit; et ideo talis distinctio connexionem non
excludit.
Ad quartum dicendum, quod invenitur in hierarchiis et in ordinibus quidam
communis finis, non quod unum sit in diversis, sed inquantum inveniuntur in
uno diversorum proprietates secundum convenientiam et secundum ordinem
sapientiae divinae, quae finem primorum coniungit principiis secundorum, ut
dicit Dionysius. Et hoc patet discurrenti per singulas
hierarchias. Primus enim ordo primae hierarchiae quodammodo secundum

Torna all'inizio