79 Istam vero, Nicolae, tuam Stoicam virtutem nudam, egentem
et pene molestam, que non ingreditur civitates, sed deserta
videtur et solitaria, licet multi laudaverint, tamen qui appetant
pauci reperiuntur et, quamvis a sola virtute duci nobilitatem
velint, fateantur tamen oportet, nisi civilem vitam refugiant, multis
illi opus esse presidiis, valitudine, opibus, patria reliquisque
rebus, in quibus fortuna dominatur, quibus si privata erit vita
mortalium, algebit profecto virtus vestra veluti sola atque egens
neque in hominum cetum et communem usum prodibit, ut ex ea
nata videatur nobilitas quedam subrustica omni carens nobilitate.
80 Nam que nobilitas inerit vel philosopho, qui suis studiis
contentus latebit in biblioteca sibi ipsi pene ignotus, vel ei qui sobrie,
pie, caste, sapienter vivens abditus degit in villula, nullis hominum
sermonibus celebris, nullo nomine illustris? Huic virtutem
concesserim, sed nullam adesse nobilitatem: studiosum virtutis,
non nobilem appellabo. Istam nobilitatem Stoicorum pauci querunt,
pauciores adipiscuntur. Ego autem illam appeto, illam
probo, quam consuetudo mortalium iamdudum confirmavit
neque tum Grecos tum Latinos arbitror ita inscios rerum fuisse,
ut hoc nomem in tam multis usurparint, quos aliud quiddam
quam virtutem Stoicorum reddere nobiles crediderunt».
81 «Non inficiabor» Nicolaus inquit «civem egregium in sua
civitate honoribus et dignitate preditum, si idem fuerit servator
honesti, nobilem esse. Illum quoque adiungam, qui procul a rei
publice negotiis virtuti deditus sibi vacat et bone menti; neque
minus fortem appellabo eum qui cum vitiis, quam qui cum
hostibus, bellum gerat neque imprudentiorem eum qui vite sue
cursum ad honestatem dirigit quique que appetenda queve
fugienda sint didicerit, quam qui rei publice cure intentus de
bello ac pace pro ipsius utilitate consultat. Philosophos quoque
et doctos viros, qui suis studiis et vigiliis vitam hominum varias
per artes excoluerunt quique vel scriptis vel exemplo nobis ad
nobilitandos mores et vitia propulsanda profuerunt, quantumvis
|
|