memorando sollers, in eloquendo conspicuus. (14) Que cum
inseparabilia sint et invicem colligata, (15) elocutionem tamen
idem esse dicimus quod dictamen et eloqui quod dictare. (16)
Unde ars ista, que dictatoria nuncupatur, non est ipsa rethorica
sed pars eius elocutio nominata.
5. (1) QUID SIT FUNDAMENTUM BENE DICTANDI.
(2) Fundamentum bene dictandi a fonte sapientie cognoscitur
emanare, quia "recte scribendi", sicut dicit Horatius, "sapere
est et principium et fons". (3) Unde qui rerum cognitione
caret tamquam cecus ducitur et oberrat, deficiens in rebus, deficiens
in sermone. (4) Quicumque vult ergo perfecte dictandi
lauream adipisci legat diligenter philosophos et autores, legat
et quoscumque potest nobiliores libros ex quibus facundiam et
sapientiam consequatur, (5) ut, quotiens oportuerit, ita sibi via
pateat dicendorum quod, materia intra mentis uterum concepta
pariter et formata, (6) iam sine deformitate aliqua sermo nascatur
ingenuus, personis conveniens et negotiis et appositionis
scemate luculentus.
(7) His ita premissis, generalia prius de dictamine videamus.