Albericus Casinensis: Flores rhetorici

49


aetatem nec deserat. At viridis ephebus, iamlibet canes, equos,
giros amet, sublimem, cupidum, cupide rei prodigum, inconstantem,
tardum, utilitatis provisorem, magistris acerbum inducas. Vir autem
viribus regatur, consilii opibus amicus honori inserviat, levitatem
dampnet, utilibus insudet. At senem lucri inficientem, parcum,
timidum, gelidum, difficilem, querulum, sui laudatorem, minorum
adhibeas iudicem. Hoc suum aetatis in his discrete moderaberis.
Neque vero nescias habitum, haeret enim quibuslibet rebus. Aliter matronam,
aliter ponas ancillam, aliter herum, aliter servum, aliter
agelli, aliter reponas cultorem mercimonii. Neque vero eodem modo
Grecum, eodem modo Gallum, eodem modo Italum depingas,
Grecum levam, Gallum fortem, Italum notabis versipellem, tamen
in his suis que[m]que proprietatibus discretum. Thebanum,
Micenensem non penitus iudices eundem, nec miles, imperator, parasitus,
philosophus eadem oratione consencient, fur pirata, hostis
tenax non convenient. Postremo notes quis, quid, ubi, quibus auxiliis,
quando, cur, quommodo dicat. Quae si diligencius examinaveris
sua quibusque reddere poteris. De re, persona, intentione, dum
de litterarum praecepto tractaretur egimus. Quare sufficienter quantum
ad ethopeian dictum censemus.
2. Nec minoris eget considerationis ut stilus his quasi quibusdam
depingatur flosculis, cum sic se quandoque sententia tulerit,
cum horum mencio facta fuerit, bonis scriptor faveat, bonos consilio
stabiliat, in adversis confirmet, in prosperis equanimitatem consolidet,
temerarios arguat, iratos comprimat, fortes commendet, timidos
exprobret, mediam parcitatem iusticiam gratam, pacem amet, sequatur,
comprobet, avariciae vel luxuriae tabem, iniusticiam vel ipsius
belli ferocitatem oderit, fugiat, condempnet, superbis occurrat, miseris

Torna all'inizio