<IX.> DE PARTICIPIO SECUNDUM PRISCIANUM
Legens quae pars est? Participium est. Quare? Quia partem capit
nominis partemque verbi: recipit enim a nomine genera et casus,
a verbo tempora et significationes, ab utroque numerum et figuram.
Participium quid est? Pars orationis partem capiens nominis
partemque verbi. Participium unde dicitur? A parte et capio
capis.
Quaestio laudabilis. Cum omnes partes orationis natura protulerit,
merito quaeritur, cur participium a nomine genera et casus,
a verbo tempora et significationes habere dicatur. Solutio. Ideo
participium a nomine genera et casus habet, quia praesentis temporis
participium non terminat certum genus certumque casum,
donec nominibus iungatur, ut amans; cum enim dico hoc participium,
dubium est, utrum pertineat ad marem an ad feminam vel
ad mancipium vel utrum sit vocativus an nominativus casus; nomine
addito haec ambiguitas procul habetur et certitudo mentibus
nostris infunditur, ut 'amans me Cato docet', 'diligens me Martia
loquitur', 'venerans mancipium dominum suum ministrat ei'.
Quaeritur item, cur numerum et figuram ab utroque, videlicet
a nomine et verbo, participium recipiat. Solutio. Ideo aeque quia
illae duae partes haec accidentia sibi vendicant.
De accidentibus
Participio quot accidunt? Sex. Quae? Genus, casus, tempus, significatio,
numerus et figura.
|
|