19. (1) DE NATURA.
(2) Natura pro naturali bono vel malo cuiusque persone accipitur in hoc loco (3) et dividitur in sexum, nationem, patriam, cognationem, etatem, commoda vel incommoda que a natura corpori vel animo tribuuntur. (4) Nam ea que per industriam comparantur ad habitum dicimus pertinere, ut 'facundus'.
(5) A sexu ergo summitur argumentum. Unde Virgilius: 'Eia, age, rumpe moras! Varium et mutabile semper femina'. (6) A natione, ut: 'Timeo Danaos et dona ferentes'. (7) A patria, ut: 'Thebis nutritus an Argis'. (8) A cognatione, ut: 'Cesaribus virtus contigit ante diem'. (9) Ab etate, ut: 'Exultat levitate puer, gravitate senectus. Inter utrumque manens stat iuvenile decus'. (10) Ad commoda vel incommoda corporis sive animis sunt hec et his similia: 'validus', 'inbecillis', 'longus', 'brevis', 'formosus', 'deformis', 'velox', 'tardus', 'acutus', 'ebes', 'memor', 'obliviosus', 'comis', 'asper', 'querulus', 'officiosus', 'pius', 'impius', 'benignus', 'pervicax', 'misericors', 'malignus'. (11) Distingue tamen quod quedam ex his quandoque ad habitum reducuntur, ut: 'pius', 'impius', 'misericors' et 'malignus' et his similia.