Thomas Aquinas: Scriptum super Libros Sententiarum, III

vol. 6, p. 112


SED CONTRA, omnis habitus infusus expellitur per actum contrarium, sicut patet
inducendo in aliis. Sed haereticus habet actum oppositum fidei. Ergo habitus
fidei in eo non manet.
Praeterea, esset simul fidelis et infidelis quod est impossibile.
Solutiones
Solutio I
Respondeo dicendum ad primam quaestionem, quod de ratione fidei est quod
credens assentiat aliquibus quae non videt nec secundum se, nec resolvere ea
potest ad ea quae videt, sed inclinatur ad credendum ex aliqua ratione quae
sufficit ad determinandum assensum in id quod creditur, quamvis non sufficiat
ad inducendum ad visionem eius quod creditur. Ratio autem haec inducens ad
credendum potest sumi vel ex aliquo creato, sicut quando per aliquod signum
inducimur ad aliquod credendum vel de Deo vel de aliis rebus; vel sumitur ab
ipsa veritate increata, sicut credimus aliqua quae nobis divinitus dicta sunt per
ministros.
Et primo modo dicta fides cogit intellectum ad credendum per hoc quod non
apparet aliquid contrarium; sed secundo modo intellectus non cogitur, sed ex
voluntate inclinatur. Et primo modo est fides in daemonibus, inquantum ex ipsa
naturali cognitione simul, et ex miraculis quae vident supra naturam esse multo
subtilius quam nos, coguntur ad credendum ea quae naturalem ipsorum cognitionem
excedunt, non autem secundo modo.
AD OBIECTA
Ad primum ergo dicendum, quod quamvis in intellectu daemonis non sit obscuritas
quae est in nobis ex sensu, est tamen obscuritas alia per hoc quod non
possunt per cognitionem supernaturalem ad visionem veritatis pertingere,
quam credere per aliqua signa compelluntur.
Ad secundum dicendum, quod fides quae est in eis non est habitus infusus, sed
ex naturali cognitione procedit.
Ad tertium dicendum, quod in eis intellectus cogitur ad assentiendum; unde non
omnino ex libera voluntate procedit.
Solutio II
Ad secundam quaestionem dicendum, quod sicut supra dictum est, fidei habitus
infusus in duobus nos adiuvat, scilicet ut credamus quae credenda sunt, et ut eis
quae non sunt credenda, nullo modo assentiamus. Primum autem homo potest
ex ipsa aestimatione sine habitu infuso; sed secundum, scilicet ut discrete in
haec et non in illa inclinetur, est ex habitu infuso tantum; quae quidem discretio
est secundum quam non credimus omni spiritui: quae quia in haeretico non est,

Torna all'inizio