vv. 1-80

Cesar, Auguste, princeps mirabilis,
Qui frena regis orbis instabilis,
Ad te defertur vox satis habilis;
Esto, si placet, illi placabilis.
Ut aboleres mundi malitiam
Et revocares terris iustitiam,
Iungeres pacem huic in sociam,
Rex tibi regum dedit potentiam.
Grandia bona, sceptra regalia;
Addidit idem imperialia,
Nam tuis iussis servit Ytalia,
Omnibus hiis plus dulcis Apulia.
Cuncta cohartas armis et legibus.
Orbis stat totus sub tuis pedibus.
Est tibi datum a summis sedibus,
Ut extollaris pre cuntis regibus.
Tua vis, Cesar, non est in terminis,
Namque virtutem transcendis hominis,
Ut ita dicam, cuiusdam numinis
Instar ostendit littera nominis.
Nullus in mundo Cesare grandior,
Nullus sub sole Cesare fortior,
Nullus sub luna Cesare clarior,
Nullus ubique Cesare doctior.
Tibi fortissimo prole multiplici
Nil unquam potest econtra obici.
Placuit, placet eterno iudici,
Ut tibi mundus debeat subici.
Tibi debetur extrema regio.
Iam contremiscit papalis legio,
Patris et patrum falsa religio.
Omnia vincis hoc iure prelio.
Te iam expectat omnis victoria.
Luget in parte lesa Liguria,
Ad se te vocat grandis Theothonia:
De te prolata sunt vana sompnia.
Cum tua cura sit valde provida,
Aures benignas dictis accomoda:
Tollas malitias, destruas orrida;
Substinent multi multa incomoda.
Res est enormis et multum devia:
Prevalent hodie seva periuria,
Per que dampnantur corda fidelia,
Et tota viget regni discordia.
Lux est in tenebris, dum res sic agitur:
Solvitur reus, iustus occiditur;
Palea granum male discutitur:
Quid potest facere, cui sic concluditur?
Itur ad curiam lapsis vestigiis.
Est tua curia plena litigiis.
Stant ibi miseri velut in Stigiis;
Cadit, qui non est fultus auxiliis.
Sedent in ordine iusticiarii,
Qui querunt aurum, et camerarii.
Qui scribunt acta, celsi notarii,
Sedent cum istis et multi alii.
Istis debentur prima donaria,
Sed tibi, Cesar, post secundaria;
Omnia bona, lauta cibaria,
Echini, rumbi, quos ducunt maria.
Assident iudices, tendentes retia;
Longa decurtant, prolongant brevia.
Multum differtur brevis sententia,
Ni prius veniant dampnosa pretia.
Stant advocati ad litis opera,
Qui dicunt nova et salvant vetera,
Tondent et mungunt omnia pecora.
Postea clamant usque ad sidera.
Clamat Philippus ponens subtilia,
Respondet Grecus dicens similia;
Iudex barbatus ex parte alia,
Et multi alii canentes talia.
Garrit Cifridus ore nephario,
Qui variatur ordine vario;
Certat pro uno solo denario
Per diem totum cum adversario.
Calamus meus non vult plus ludere.
Vivat Augustus, quantum vult vivere.
Imperet, regnet in tanto tempore,
Ut suos hostes possit confundere.