Thomas Aquinas: Scriptum super Libros Sententiarum, II

vol. 3, p. 860


Adam erat principium humani generis. Ex quo patet quod costa illa resurget in
Eva et non in Adam, cum sit de perfectione corporis evae etiam quantum ad
esse individui, et ita magis ad ipsam pertineat.
Ad quartum dicendum, quod illud quod ordinatum est ad conservationem speciei,
non solum sine dolore, sed etiam cum delectatione rescinditur; et ita non
oportet quod in separatione illius costae, dolorem senserit. Vel dicendum, ut
Magister dicit, hoc divina virtute et miraculose factum, ut dolorem vulneris non
sentiret.
Ad quintum dicendum, quod institutio rerum naturalium potest considerari
dupliciter: vel quantum ad modum fiendi, vel quantum ad proprietates consequentes
res institutas. Modus quidem fiendi naturalis esse non potuit, cum non
praecesserint aliqua principia naturalia quorum actiones et passiones sufficerent
ad effectus naturaliter producendos; et ideo oportuit per virtutem supernaturalem
prima principia in naturis constituere, ut corpus hominis formaretur ex
terra, et corpus mulieris ex costa, et sic de aliis. Sed proprietates consequentes
naturas institutas non debent miraculo attribui, ut quod aquae miraculose
super caelos consistant.
ARTICULUS 2
Utrum Deus convenienter indiderit materiae rationes seminales.
Ad secundum sic proceditur.
1. VIDETUR quod inconvenienter dicatur rationes seminales materiae Deus indidisse.
Quod enim recipitur in materia sensibili, est in ea per esse naturae, et
non per esse intentionis; quia materia cognoscitiva non est formarum quas
recipit, sed per eas in esse specifico perficitur. Sed ratio non nominat formam
secundum esse naturae, sed per modum intentionis. Ergo virtutes rebus sensibilibus
inditae rationes dici non debent.
2. Praeterea, semen, ut ex 2 Physic. habetur, principium activum
nominat. Potentia autem materiae non est activa, sed passiva, cum nihil agat
nisi secundum quod est in actu. Ergo ratio seminalis materiae attributa non est.
3. Praeterea, quod est in aliquo, non producitur ab eo nisi per modum exitus. Si
ergo omnium rerum semina Deus in natura prius posuit, videtur quod generatio
rerum sit per exitum unius rei ab alia, et sic redibit error Anaxagorae, qui
posuit quodlibet esse in quolibet, et nihil pure esse hoc vel illud, ut os vel caro;
sed unumquodque nominari ex praedominante: quod in 1 Physic.
improbatur.

Torna all'inizio