debitum personae. Nec est simile de adoptione: quia adoptio respicit personam,
sicut et filiatio; meritum autem in operatione consistit, quae variatur secundum
varietatem naturae, ut prius dictum est.
Ad secundum dicendum, quod quamvis actus mentis, quo Christus merebatur, sit
simpliciter melius quam immortalitas corporis; tamen illa est melior quantum
ad statum, inquantum scilicet pertinet ad statum beatitudinis; actus vero mentis,
secundum quod in eo consistit meritum, pertinet ad statum viatoris. Vel dicendum,
quod hoc habet veritatem in praemio substantiali animae, et non in aliis.
Ad tertium dicendum, quod Christus quamvis non haberet necessitatem moriendi
ex peccato, habebat tamen ex principiis naturalibus, ut supra, dist. 16, qu. 1,
art. 2 dictum est; et ideo humanae naturae in Christo immortalitas non erat
debita. Vel dicendum, quod privatio culpae quamvis auferat meritum mortis,
non tamen dat immortalitatem qua impossibile est mori, qualis est immortalitas
quam meruit Christus; sicut patet in Adam quantum ad primum statum, in quo
non erat praedicta immortalitas.
Solutio II
Ad secundam quaestionem dicendum, quod anima dupliciter dicitur passibilis.
Uno modo secundum iustitiam divinam, sicut patitur in inferno ab igne corporali;
et hic est communis animae et omni spiritui creato in suis tantum naturalibus
considerato. Alio modo dicitur anima passibilis secundum naturam; et hoc
vel per accidens ex passione corporis, ut supra, dist. 15, qu. 2, art. 3, dictum
est, quod laesio corporis ad animam pertingit quodammodo, inquantum est
forma eius; vel per operationem propriam; sive illa sit communis animae et
corpori, sicut in delectationibus et tristitiis, quae sunt secundum partem sensitivam;
sive sit propria ipsi animae, sicut in delectationibus et tristitiis intellectivae
partis.
Quia autem anima secundum suam naturam est forma corporis, formae autem
est ut sit materiae proportionata; ideo in ipsa natura animae etiam sine corpore
existentis, est ut sit nata pati ad passionem corporis, quamvis non patiatur
actu sine corpore quantum ad illas passiones quae naturaliter ei inesse possunt
vel ex corpore vel cum corpore. Haec autem aptitudo non tollitur per id per
quod natura per gratiam reformatur: quamvis enim homo reformetur quantum
ad actus personales per gratiam, non tamen reformatur quantum ad naturam
nisi per gloriam, quae omnes defectus naturae tollit: cuius signum est quod
reformati per gratiam, in actu naturali defectum patiuntur, quia in originali
peccato generant. Unde oportet quod istam aptitudinem naturalem ab anima
habitus gloriae tollat, per quem anima perficitur non solum in potentiis quantum
ad actus personales, sed inquantum est natura quaedam: unde ex ipsa glorificata
in corpus gloria transfunditur. Per habitum etiam gloriae excluditur et
tristitia intellectivae partis, et iterum possibilitas peccandi, per quam est possibilitas
ad passionem ex iustitia divina.
|
|