Thomas Aquinas (pseudo): Tractatus de lapide philosophico

26


potest generari gravitas aut levitas, ut dicatur terra illa gravis vel
ponderosa, quia solum inest terrae illi crassae et ponderosae, et
quasi elementariae. Generantur tamen colores in corporibus supercoelestibus
ab ipsis elementis.
Cum enim corpora supercoelestia quasi sint deaurata, quasi ex
hoc scintillant ex radio percutiente ipsa, sicut scutum deauratum
scintillat cum percutitur a sole. Sic ponit Astrologus credendo
causam de scintillatione stellarum. Et quia talis color sive deauratio
habet generari. Sic Isaac probat et Rogerius in libro De
Sensu, ex aliquibus qualitatibus elementatibus, oportet in ipsis
naturam elementalem fore. Sed quia illa elementa purissima
sunt in suis naturis, et nonnullis accidentibus immixta, oportet
quod in ipsis corporibus sunt corporaliter vel proportionaliter,
quod nunquam possint a reliquo separari.
Nec de hoc mireris, quia ego per artificium natura cooperante
separavi a quibusdam corporibus inferioribus quatuor elementa,
ita ut singula haberem ad partem, scilicet aquam, ignem et terram,
et quaelibet per se depuravi accidentibus in quantum potui
quadam operatione secreta, tandem depurata coniunxi et venit
mihi quaedam admirabilis res, quae a nullo istorum etiam inferiorum
elementorum subiugatur. Nam si semper staret ad
ignem, nunquam combureretur, et nunquam transmutaretur.
Non ergo mireris, si corpora supercoelestia incorruptibilia
sunt, quantumcunque sunt ab elementis confecta. Non igitur dubium,
naturam illam dictam multum multicipare corporis coelestis.
Unde dicit Hermogenes qui triplex fuit in Philosophia: De
eo aere terra cum ad perfectionem pervenissem, fuit mihi gaudium,
quale nunquam fuit, videnti quintam essentiam sine elementali
materia, ut infra dicemus.
Plus habet de potentia pugillus ignis, quam centum aeris forte,
propter quod unus pugillus ignis forte intrabit mille terrae. Pondera
autem istorum elementorum quomodo haberent se in mixta
ignoramus. Per artificium tamen natura cooperante vidi, quod
cum separassem quatuor elementa a corporibus quibusdam, et
quodlibet per se depurassem, in coniunctione ipsorum ponebam
aequale pondus aeris, aquae et terrae.
De igne vero ponebam sextam decimam partem et licet ista
confectio sit ex elementis composita, tamen habet magis naturam
igneam quam alterius elementi. Nam projecta una parte super
mille argenti vivi, sensimus quod coagulabant ipsum, et rubrum
efficiebant, propter quod merito apparet illam naturam
habere aliquid de natura corporum coelestium, nam in transmutatione
habet se quasi per modum formae vel agentis potentissimi.

Torna all'inizio