3. Praeterea, subditus bonus magis est Deo similis quam praelatus malus. Sed
honor non exhibetur homini, nisi inquantum habet Dei similitudinem: quia
rebus divinis tantum debetur honor, ut dicit Philosophus. Ergo
minus honorandus est praelatus malus quam subditus bonus.
4. SED CONTRA est quod Abraham honoravit peccatores habitantes in Sichem,
quando voluit emere speluncam duplicem.
5. Item, videtur quod daemonibus dulia debeat exhiberi. Quia in eis manet divina
imago: quia bona naturalia eis data manent lucidissima, ut dicit Dionysius.
Sed ratione imaginis, homini dulia exhibetur. Ergo et daemoni
est exhibenda.
6. Item, videtur quod irrationabilibus. Quia in eis est vestigium, quod est similitudo
Dei, sicut imago, etsi non adeo expressa. Magis autem et minus non diversificant
speciem. Ergo debetur eis dulia.
7. SED CONTRA, videtur quod nec etiam hominibus bonis; quia dulia servitus est.
Sed non hominibus servitutem debemus. Ergo nec duliam.
Solutio
Respondeo dicendum, quod dulia reverentiam et honorem importat quae creaturae
exhiberi potest. Cum autem honor ut dicit Philosophus, non
debeatur nisi rebus divinis, non debetur proprie et directe nisi habenti gratiam
et virtutem, quae divinos facit. Sed habet aliquis virtutem multipliciter: vel sicut
actu virtuosus; et huic directe debetur et proprie et secundum se honor: vel
sicut habens aptitudinem naturalem ad virtutem; et sic cuilibet habenti imaginem
est exhibendus honor, nisi sit confirmatus in malo, quia ligatus est in illo
ordo ad virtutem: vel sicut ordinatus ad inducendum vel conservandum virtutem;
et sic debetur omnibus praelatis, qui ad hoc ordinati sunt ut alios dirigant
in virtutem.
AD OBIECTA
Ad primum ergo dicendum, quod peccatores quamvis non habeant virtutem in
actu, tamen habent in habilitate; et praelati habent etiam in hoc quod sunt ordinati
ad ipsam causandam, vel conservandam.
Ad secundum dicendum, quod praelato, dum est in actu peccati, non debet exhiberi
dulia, quia apparet in eo aliquid honori contrarium: sed ante vel post sibi
dulia debet exhiberi, quia nescitur in quo statu sit.
Ad tertium dicendum, quod subdito bono debetur secundum se maior reverentia;
sed ratione praelationis debetur maior malo praelato. Et est triplex ratio:
primo, quia praelatus gerit vicem Dei, unde Deus in ipso honoratur; secundo,
quia ipse est persona publica, et honoratur in ipso bonitas Ecclesiae vel
|
|