Iohannes Berardi: Chronicon Casauriense

Pag 791


Habet enim Piscariensis insula proprium nomen
suum, videlicet Casam Auream; nam in
antiquis ex eadem insula conditis instrumentis
invenitur habuisse nomen Casaurae, ab aura
ventorum, quae potenter ibidem stare dignoscitur.
In regalibus quoque privilegiis et sequentibus
Monasterii chartulis describitur Casa
Aurea, pro eo nimirum, quia de regali Thesauro
fuit eadem insula comparata, et ex ipso
etjam eadem Sanctae Trinitatis Ecclesia in sua
constructione sublimi ornatu ditata refulsit.
Potest etjam dici aurea, propter excellentjam
pulchritudinis et honoris ejus, quia vineis,
hortis, et fructiferis arboribus consita, et Piscariae
flumine circumclusa naturaliter, sicut
dictum est, fertilis est et amoena. Unde quidam
sapiens versificans ait:
Aureus iste locus tanto splendescit honore,
Ut res et nomen comprobet inde datum.
Nec tamen ex aequo nomen respondet honori;
Nam minus ipsa re nomen honoris habet.
Tot natura loco bona tam bene contulit isti,
Ut supplere nihil vel renovare queat.
Fluvius namque Piscariae, qui Casauriensem
insulam undique cingit et circumvallat, sicut
tradit Liber de mirabilibus mundi, et ipsa rei
veritas ostendit: nascitur in imo cardinum
valve, in loco ad radices montis, qui dicitur
Calmentinus, indeque progrediens, et profluens,
multisque jam aliorum fluviorum aquis
in se receptis, meatu per montana vel moenia
canalium Alpium Magellae scilicet inter montes
duos Soti et Ursae decurrit: postea vero
egreditur in quamdam planitiem, ubi competenter
incipit dividere Pinnense territorium a
Teatense, et tamquam terminus eorundem inter
utrumque fluens, suisque meatibus pulcherrimis
et amoenis istarum duarum regionum
fines usque ad mare determinans distinguit.
Antea vero, quam ad ipsam Casauriensem
insulam deveniat in impetu et velocitate magnoque
sonitu a loco, qui ab antiquo dicitur
Pons Regalis, in locum concavum et immensae
profunditatis defluit, et in largam atque
profundam inundationem se celeriter expandit.
De cujus profunditate ac inundatione sit mirabilis
aquarum divisio; et una quidem pars a
latere Pinnensis territorii tendit; altera vero a
parte Teatensis, et circa radices montis Mortulae
decurrit, donec insula undique aquis cincta
et circumvallata, ipsae aquae sibi reoccurrant.
Quae ad invicem reiunctae in unum inter
Comitatum Pinnensem et Teatensem per suum
alveum usque ad mare discurrit, et sic in pontum
Adriaticum Orientale se insinuat.
Currit vero praedictus Piscaria millia quadraginta
quatuor, et sic se in praedicto ponto
obcludit.
Ut autem melius atque melius cognoscatur
a posteris et a progenie in progeniem innotescat
quanta fuerit in principio sui Piscariensis
Abbatia Sancti Clementis, quae terra possessionis
ejus, quibus terminis, atque confiniis
concludatur, quo quantove pretio fuerit aquisita,
nomina quoque villarum seu casalium,
et ex quibus villis atque casalibus in ipso fundo
castella postea fuerint aedificata, quae namque
in ipsis pertinentiis, et tenimentis locorum,
Ecclesiarumque vocabula, quemadmodum in
Instrumentali volumine repiuntur, summatim

Torna all'inizio