Dantes Alagherii: De vulgari eloquentia

Pag 28


civitatis est et nullius esse videtur, et quo municipalia vulgaria
omnia Latinorum mensurantur et ponderantur et comparantur.
 
XVII
1. Quare autem hoc quod repertum est, illustre, cardinale, aulicum
et curiale adicientes vocemus, nunc disponendum est: per quod
clarius ipsum quod ipsum est faciamus patere.
2. Primum igitur quid intendimus cum illustre adicimus, et quare
illustre dicimus, denudemus. Per hoc quoque quod illustre
dicimus, intelligimus quid illuminans et illuminatum
prefulgens: et hoc modo viros appellamus illustres, vel quia
potestate illuminati alios et iustitia et karitate illuminant, vel
quia excellenter magistrati excellenter magistrent, ut Seneca et
Numa Pompilius. Et vulgare de quo loquimur et sublimatum
est magistratu et potestate, et suos honore sublimat et gloria.
3. Magistratu quidem sublimatum videtur, cum de tot rudibus
Latinorum vocabulis, de tot perplexis constructionibus, de tot
defectivis prolationibus, de tot rusticanis accentibus, tam
egregium, tam extricatum, tam perfectum et tam urbanum
videamus electum, ut Cynus Pistoriensis et amicus eius
ostendunt in cantionibus suis.
4. Quod autem exaltatum sit potestate, videtur. Et quid maioris
potestatis est quam quod humana corda versare potest, ita ut
nolentem volentem et volentem nolentem faciat, velut ipsum et
fecit et facit ?
5. Quod autem honore sublimet, in promptu est. Nonne domestici
sui reges, marchiones, comites et magnates quoslibet

Torna all'inizio