III
DE NARRATIONE.
Iam sub primeuo multum spectata labore,
Ingenii iocunda comes, cui summus Apollo
Largiri dignetur opem, luctare parumper
Et trepidam solare ratem, ne prorsus amica
Defraudetur humo, ne portum tardius intret
Fessa, uel iratis parere coacta procellis.
Suda iterum, narra quid sit narratio, qualis
Forma sit eiusdem, quis sit modus inueniendi,
Que compago liget uoces, ubi splendida luce
Verba sonent, ubi fiat iter sermone pedestri.
1. DE DIVERSITATE NARRATIONIS.
Est narratio rethoris et est narratio dictatoris. Narratio rethoris tantum
res gestas uel quasi gestas prosequitur; narratio dictatoris facta
uel ficta exprimit circa presens, preteritum et futurum. Non enim epistolantis
est ut tantum preterita sue narrationis ducant curriculum,
set etiam de futuris et presentibus negotiis suam narrationem intexat,
maxime cum salutantis affectus, a quo totum epistole pendet edificium,
nunc de presentibus deliberet, nunc ad preterita redeat, nunc extendat
sollicitudinem ad futura.
Narrationum multiformis est forma. Totus enim narrationis modus
est, quotus dictatorum numerus. Quidam enim a quidem uel a siquidem
incipiunt, monachicis traditionibus reuerentiam exibentes. Alii
sunt qui, si sani capitis essent, numquam sane in capite narrationis
apponerent. Alii sunt, quorum si quidem nouisset discretio, numquam
narrationem deformarent dicentes: Tua, karissime, noscat dilectio. Supersunt
alii qui, rescriptis Romanorum pontificum incubantes,
Transmundi uenerantur et uenantur reliquias super terram, quorum
non improbassem aliquatenus disciplinam, nisi alienigenam purpuram
suis indecenter fimbriis annecterent et alieni laboris titulos, abiecto
pudore, passim et publice usurparent. Inhonestum enim censeo et pudori
proximum semper in aliena parapside et numquam in propria epulari.
|
|